شیمی کانی کلینوپیروکسن، رهنمونی بر دما - فشارسنجی و تعیین خاستگاه زمین ساختی بازالت های گزبلند، شمال غرب شهربابک

منطقه گزبلند در غرب استان کرمان و در شمال غرب شهرستان شهربابک بخشی از کمربند آتشفشانی - نفوذی ارومیه - دختر است. بیشتر رخنمون های سنگی منطقه به سن ایوسن هستند و بازالت های مورد بررسی با سن پلیو - پلیستوسن، در این منطقه گسترش به نسبت محدودی دارند. بافت غالب این سنگ ها ریزسنگی پورفیری است و الیوین، کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز از کانی های اصلی هستند. در اثر عملکرد هوازدگی و دگرسانی، کانی های ثانویه ای مانند کلسیت، کلریت و اکسیدهای آهن در این سنگ ها ایجاد شده اند. بر اساس داده های ریزکاو پرتوی ایکس، ترکیب پیروکسن ها دیوپسید - اوژیت است. ترکیب شیمیایی کلینوپیروکسن ها گویای ماگمای مادر با سرشت آهکی - قلیایی بوده که از خاستگاه زمین ساختی وابسته به فرورانش ناشی شده است. بر پایه بررسی های دما و فشارسنجی کلینوپیروکسن، ماگمای مادر این سنگ ها طی تبلور کانی کلینوپیروکسن دارای حدود 10 درصد آب با فشار 2 تا 8 کیلوبار بوده که بیانگر تشکیل آن ها در زمان بالا آمدگی و پیش از فوران است. تغییرات دمایی ماگما طی تبلور کلینوپیروکسن ها از 1130 تا 1249 درجه سانتی گراد است.