تاثیر گل گوگرد و چند کود‏ شیمیایی بر فعالیت نماتد سیستی چغندرقند (Heterodera schachtii) در شرایط میکروپلات

کاهش خسارت نماتد سیستی چغندرقند Heterodera schachtii یکی از زمینه‏های تحقیقاتی کشورهای تولیدکننده چغندرقند است. کود‏های شیمیایی علاوه بر افزایش حاصلخیزی می‏توانند خسارات ناشی از نماتد‏های انگل گیاهی را کاهش دهند. در این پژوهش تاثیر سولفات‏های آمونیوم، کلسیم، روی و پتاسیم، نیترات پتاسیم، سیلیکات سدیم، سوپرفسفات‏تریپل،‏‏ سکوسترین آهن و گوگرد بر فعالیت H. schachtii و خصوصیات رشدی چغندرقند رقم حساس شریف در دو آزمایش مطالعه شد. آزمایش‏ اول در گلدان‏های پلاستیکی حاوی شش کیلوگرم خاک زراعی و ماسه رودخانه‏ای (1:1) سترون و آزمایش دوم در گلدان‏های حاوی نه کیلوگرم خاک زراعی غیرسترون، به‏ترتیب به مدت چهار و پنج ماه، در شرایط میکروپلات انجام شد. کود‏ها قبل از کشت با خاک گلدان‏ها مخلوط و مایه‏زنی نماتد با اضافه کردن 200 گرم خاک آلوده حاوی 18 سیست پر با 4200 تخم انجام شد. نتایج نشان داد که کودهای شیمیایی و گوگرد تاثیر معنی‏داری بر رشد چغندرقند آلوده در خاک مخلوط سترون و خاک زراعی نداشته و بعضا باعث کاهش آن‏ شدند. در خاک مخلوط سترون، سولفات روی 50 کیلوگرم، سکوسترین آهن پنج کیلوگرم، سیلیکات سدیم 10 کیلوگرم و سوپر‏فسفات‏تریپل 100 کیلوگرم در هکتار باعث کاهش نسبی بیش از 67% جمعیت نهایی و فاکتور تولیدمثل نماتد گردیدند. در خاک زراعی،‏ این شاخص‏ها در تیمار‎‏های سوپر‏فسفات‏تریپل 100 کیلوگرم و گوگرد 100 و 200 کیلوگرم/هکتار کم‏تر از سایر تیمارها افزایش نشان دادند، ولی با شاهد در یک سطح آماری قرار گرفتند. آزمایش سوم به منظور بررسی تاثیر تیمارها بر تفریخ تخم نماتد درون ظروف کوچک حاوی خاک آلوده در گلخانه صورت گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین تفریخ مربوط به تیمار سولفات آمونیوم 200 کیلوگرم/هکتار بود که از نظر آماری با سوپرفسفات‏تریپل 100 کیلوگرم/هکتار در یک سطح آماری قرار گرفت.