شناسایی ترکیبات شیمیایی، پتانسیل آنتی اکسیدانی و فعالیت ضدقارچی اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis) بر قارچ های مولد فساد میوه سیب

سمیت قارچ کش های سنتزی و مقاومت پاتوژن های قارچی به این عوامل نگهدارنده سبب افزایش تقاضا برای جایگزین های طبیعی مانند اسانس های گیاهی شده است. در این پژوهش، اسانس آویشن دنایی با کمک روش تقطیر با آب استخراج گردید و ترکیبات تشکیل دهنده آن توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی شناسایی و تعیین مقدار شدند. اسانس آویشن دنایی غنی از تیمول (88/69 درصد)، گاما-ترپینن (49/8 درصد)، پارا-سیمن (20/8 درصد) و کارواکرول (55/3 درصد) بود. علاوه بر این، محتوای فنول و فلاوونویید کل اسانس به ترتیب mg GAE/g 45/91 و mg QE/g 28/46 به دست آمد که نقش مهمی در فعالیت آنتی اکسیدانی آن ایفا کردند؛ به طوریکه فعالیت مهار رادیکال آزاد DPPH (IC50 معادل 30/29 میلی گرم در میلی لیتر)، رادیکال آزاد ABTS (IC50 معادل 68/22 میلی گرم در میلی لیتر)، جلوگیری از زوال رنگ بتا-کاروتن (22/62 درصد) و احیاء کردن آهن فریک (μM QE/g 10/30) اسانس آویشن دنایی قابل توجه بود. فعالیت ضدقارچی اسانس آویشن دنایی در برابر قارچ های مولد فساد میوه سیب (پنی‏سیلیوم اکسپانسوم، بوتریتیس سینه‏را و آلترناریا آلترناتا) بررسی گردید و پنی‏سیلیوم اکسپانسوم حساس ترین گونه قارچی نسبت به اسانس بود و غلظت های کمتری از اسانس جهت جلوگیری از رشد یا از بین بردن این گونه مورد نیاز بود. مطابق نتایج، اسانس آویشن دنایی را می توان به عنوان عامل ضدقارچ طبیعی و جایگزین قارچ کش های شیمیایی جهت جلوگیری از رشد قارچ های پاتوژن روی سیب یا سایر محصولات غذایی و افزایش عمر انبارمانی آن ها استفاده نمود.