بررسی تغییرات دمای سطح زمین با کاربری اراضی در کانون گرد و غبار جنوب شرق اهواز با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 8

طوفان های گرد و غبار به عنوان یکی از مهمترین خطرات زیست محیطی شناخته می شوند که مناطق مختلف جهان را تحت تاثیر قرار می دهند. در پی تشدید وقوع طوفان های گرد و غبار در استان خوزستان، منطقه جنوب شرق اهواز به عنوان کانون شماره 4 منشا گرد و غبار داخلی با اولویت اول اجرای عملیات مهار و احیا شناسایی و عملیات اجرایی لازم شامل برنامه مدیریتی، عملیات بیولوژیک و پخش آب، برای احیا اراضی تخریب شده در این منطقه انجام شده است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه تغییرات دمای سطح زمین با کاربری اراضی به عنوان عوامل تاثیر گذار در ایجاد کانون گرد و غبار جنوب شرق اهواز انجام شده است. به این منظور از داده های ماهواره لندست هشت طی سال های (2020-2016) استفاده و نقشه های کاربری اراضی به روش ماشین بردار پشتیبان و نقشه های دمای سطح زمین به روش پنجره مجزا تهیه شد. نتایج پژوهش نشان داد که مساحت اراضی بدون پوشش از 97/98 درصد در سال 2016 به 81/99 درصد در سال 2017 افزایش و سپس به 68/76 درصد در سال 2020 کاهش یافته است. کمترین میزان مساحت کاربری های پوشش گیاهی متوسط، پوشش گیاهی خوب و سطوح آبی در سال 2017 و به ترتیب برابر با 05/0، 01/0و 03/0 درصد بوده است. بیشترین مساحت کاربری های پوشش گیاهی متوسط و خوب مربوط به سال 2020 و به ترتیب برابر با 29/13 و 26/3 درصد و بیشترین مساحت سطوح آبی مربوط به سال 2019 و برابر با 73/7 درصد از سطح منطقه مطالعاتی بوده است. بر اساس نتایج حاصل از برآورد دمای سطح زمین طی دوره 2016-2017، میانگین دمای سطح زمین روند افزایشی به میزان 85/3 درجه سانتی گراد داشته و از 62/32 درجه سانتی گراد در سال 2016 به 47/36 درجه سانتی گراد در سال 2017 رسیده و طی دوره 2017-2020، میانگین دمای سطح زمین روند کاهشی به میزان 31/10 درجه سانتی گراد را سپری کرده و به 16/26 درجه سانتی گراد در سال 2020 رسیده است که این روند متاثر از تغییرات کاربری اراضی، بهبود وضعیت بارش و نشان دهنده تاثیر مثبت اقدامات اصلاحی انجام شده در راستای احیا پوشش گیاهی منطقه مطالعاتی بوده است.