چندصدایی ادبی در شعر فریدون مشیری و ادیب کمال الدین در پرتو نظریه باختین (بررسی تطبیقی)

نقد ادب معاصر برای تغییر نگرش یک جانبه به رخداد های متن و پیاده سازی روش گفت وگوی بیرونی در بافت آن به منظور شناخت دیدگاه ها و آگاهی های مختلف گام بلندی برداشته است. چندصدایی طبق شیوه گفت وگوی خارجی در دیدگاه باختین، مبتنی بر چندگانگی صداها و زبان های به هم گره خورده است و در ساختار گفت وگو و ترکیب آن متفاوت است. شعر معاصر عرب با کنش روایی میان اندیشه های شخصیت ها و تبادل صداهای مشترک و متفاوت به منظور تحقق چندصدایی ادبی شناخته می شود، به‌ویژه در قصاید فریدون مشیری و ادیب کمال الدین نوعی تکنیک بیانی تکامل یافته ای است که به شخصیت ها این اجازه را می دهد تا دغدغه ها، آرزوها و دردهای خود را به روش های مختلف بیان کنند. پژوهش حاضر با درپیش‌گرفتن روش توصیفی - تحلیلی در پی پرداختن به مهم ترین تکنیک های چندصدایی ادبی نزد دو شاعر با تکیه بر مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی است. خلاصه نتایج نشان می دهد که دو شاعر درکنار درپیش گرفتن روش روایت گری سنتی صداها، به انواع چندصدایی مانند دورگه سازی به منظور توسعه دیدگاه های اجتماعی زبان ها در لابه لای روشنی و ابهام در کارکرد آن ها پناه می‌برند و همین طور به سبک‌بخشی برای تحقق وحدت ساختاری میان صداها باوجود تفاوت در نوع پرداختن به صدای دیگری توجه دارند. دو شاعر، گفت وگوی خالص را در مواقع درگرفتن جدال و مناقشه میان شخصیت ها یا تبادل پرسش و پاسخ درباره موضوعی خاص، به‌کار می گیرند و درپایان به تعدد ایدیولوژی برای نشان دادن نوع برخورد شخصیت ها با ارزش ها و اندیشه های بنیادی شناخته‌شده در قالب ایدیولوژی تسلیم پذیری یا سرپیچی روی می‌آورند.