کتاب آفاق الادب المقارن عربیا وعالمیا در آینه نقد و بررسی

نظریه ادبیات تطبیقی، نظریه نوینی است از آن رو که فلسفه آن بر مطالعه ادبیات در آن سوی مرزهای زبانی، فرهنگی و بین رشته‌ای مبتنی است. ادبیات تطبیقی نخست در فرانسه و دیگر کشورهای غربی پدید آمد؛ آنگاه از نیمه قرن بیستم به دانشگاه های جهان سوم درآمد. غنیمی هلال (د 1968) بنیان گذار ادبیات تطبیقی علمی در کشوهای عربی است. بعدها ادبیات تطبیقی در کشورهای عربی پژوهشگران بزرگی را شاهد بود که از آن جمله اند: طاهر مکی، سعید علوش، عزالدین مناصره، حسام الخطیب و... . حسام الخطیب را می توان بزرگ ترین و پرتالیف ترین تطبیق گر عرب زبان دانست. وی همچنین تحولات ادبیات تطبیقی جهان را بیش از سایر هم وطنان خویش رصد می کند و بیشترین اطلاعات و مدارک را درخصوص ادبیات تطبیقی در عرصه های جهانی و عربی دارد. این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و نقد شکلی و محتوایی می کوشد تا کتاب آفاق الادب المقارن عربیا وعالمیا را بررسی کند. خطیب در این کتاب نگرشی تکامل یافته و مبتنی بر تخصص و تجربه شخصی درزمینه تدریس و تالیف و حضور در کنفرانس های عربی و بین المللی ارایه داده است. نیز به تصحیح مسایل مربوط به تاریخچه ادبیات تطبیقی در کشورهای عربی می پردازد و می کوشد تا میان ادبیات تطبیقی عربی و تجربه های جهانی پیوند برقرار سازد. او به معرفی تجربه علمی و شناختی عرب ها از این دانش، از اواسط دهه سی قرن گذشته تا اوایل دهه نود می پردازد و می کوشد تا دیدگاهی عربی در این زمینه به دست دهد؛ دیدگاهی مشتمل بر تلاشی مجدانه و خالصانه به منظور ارتقای ادبیات تطبیقی عرب. در خاتمه نیز برخی کتاب های تیوری عربی را به بررسی و نقد می گذارد؛ بنابراین کتاب پیش گفته یکی از بهترین آثار عربی درزمینه ادبیات تطبیقی است.