ارزیابی اثر تنش غرقابی و عمق دفن بر ویژگی های رشدی بذر و ریشه های رونده علف هرز کاتوس (Cynanchum acutm)

در ایران اکثر تحقیقات در زمینه عمق دفن روی گیاهان زراعی انجام گرفته است و کمتر به بررسی تاثیر این عوامل بر علف های هرز حاصل از بذر و ریشه های رونده کاتوس (گیاهچه) پرداخته شده است. علف هرز کاتوس یکی از علف های هرز مشکل ساز مزارع نیشکر، باغات به خصوص باغ پسته، اراضی بایر و جاده ها می باشد. بر همین اساس این مطالعه با هدف پی بردن به تاثیر سطوح مختلف عمق دفن و تنش غرقاب بر میزان و کیفیت گیاهچه های حاصل از ریشه های رونده آن به اجرا در آمد. 

دو آزمایش جداگانه روی ریشه های رونده در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در سال های 1394-1393 در گلخانه مرکز تحقیقات نیشکر خوزستان انجام گرفت. تیمارهای تنش غرقابی در 7 سطح تنش غرقابی شامل (4، 8، 16، 24، 48، 72 و 96 ساعت) و تیمارهای عمق دفن ریشه های تکثیر شونده در 6 سطح (1، 3، 5، 7، 10 و 15 سانتی متر) حاصل از ریشه های تکثیر شونده بودند.

با افزایش سطوح تنش غرقاب، کلیه صفات مورد مطالعه به ترتیب شامل طول ریشه، ارتفاع ساقه، زیست توده کل ماده خشک، وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک ریشه ریشه های رونده کاتوس در 96 ساعت تنش غرقاب نسبت به شاهد به ترتیب 63، 70، 59، 98 و 74 درصد کاهش یافت. و همچنین در آزمایش دوم ریشه های رونده دفن شده این علف هرز با طول 5 سانتی متری در عمق 15 سانتی متری قادر به تولید گیاهچه های جدید نبودند.

با توجه به یافته های فوق می توان نتیجه گرفت که برای مدیریت مناسب این علف هرز، نواحی آلوده و بسیار شدید در مزرعه (بخصوص در مزارع آیش نیشکر زیرا در این زمان فاقد محدویت مبارزه می باشد) باید شناسایی شده و سپس با ادوات شخم به قطعات کوچکتر از 5 سانتی متر تبدیل و همچنین در صورت امکان با ادوات مناسب دیگر ریشه های رونده را به اعماق بیشتر از 15 سانتی متر انتقال داده و با مبارزه تلفیقی تنش غرقاب، تنش خشکی و عمق دفن حداقل با فاصله دو نوبت شخم علف هرز را کنترل و از گسترش آن جلوگیری کرد.

1- خصوصیات جوانه زنی علف هرزگیاهچه کاتوس تحت تنش غرقاب و عمق دفن بررسی شد.2- تاثیر تنش غرقاب و عمق دفن بر مدیریت و کنترل علف هرز آزمون گردید.3- شناسایی دقیق زیست شناسی علف های هرز و رفتار جوانه زنی بذر آن، باعث اجرای برنامه صحیح و بهینه ای جهت کنترل می شود.