تحلیل ریخت شناسانه ی داستان «طواحین بیروت» توفیق یوسف عواد بر اساس روش پراپ

امروزه بررسی آثار روایی از لحاظ شکل و ساختار، یکی از موضوعات بسیار مهم در حوزه ی روایت شناسی تلقی می شود. ولادیمیر پراپ صورت گرای روس با الگوبرداری از آراء شکل گرایان و ساختارگرایان، به ارایه ی دستاوردی جدید در حوزه ی بررسی های داستانی دست یافته است. وی با بررسی قصه های پریان از منظر ساختاری، به این نتیجه رسید که هر داستان می تواند متشکل از هفت نوع شخصیت و سی و یک کارکرد متناسب با کنش شخصیت های روایی باشد. به تبع معرفی این دستاورد جدید، روایت شناسان و محققان نیز با اجرای این روش بر روی دیگر آثار روایی، بر اهمیت این روش در تحلیل های ساختاری داستان صحه گذاشتند. از این رو، جستار حاضر بر آن است تا با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی میزان انطباق شیوه ی پراپ در خصوص کارکرد شخصیت ها، در داستان «طواحین بیروت» اثر توفیق یوسف عواد بپردازد. یافته ها نشان می دهد که در این داستان، نوزده کارکرد از کارکردهای مدنظر پراپ وجود دارد و سه نقش «قهرمان»، «شرور» و «یاریگر»، به تحقق این کارکردها و پیشبرد سیر داستان کمک می کنند؛ به طوری که داستان با یک تعادل اولیه قبل از بحران شروع می شود سپس با ورود شرور این تعادل برهم می خورد و در نهایت با شکست شرور، قهرمان به تحول درونی نایل می آید و در اندیشه ی ادامه ی اهداف خویش می باشد.