راه های شناسایی محل تولید آب ناخواسته در چاه های تولیدی در یکی از میادین نفتی ایران

بعد از مدتی تولید از میادین نفتی، میزان تولید آب افزایش می یابد و جهت شناسایی محل تولید آب و مقابله با آن اقدامات مقتضی به عمل می آید، در هرچاه راهکار مقابله با آن استراتژی مخصوص به خود را دارد. به همین دلیل معمولا تحت مطالعه ی موردی این بحث مورد بررسی قرار می گیرد. در این پژوهش شرایط آبدهی یکی از میادین  نفتی ایران در قسمت شمالی حوضه ی نفتی خلیج فارس و پلتفرم عربی مدنظر قرار گرفته است. از نظر ساختاری، شامل ساختمان تاقدیسی با روند شمال شرق جنوب غرب می شود و افق غار از سازند آسماری به سن الیگومیوسن دارای پتانسیل مخزنی در این میدان است. در این پژوهش ضمن مطالعه ی زمین شناسی ناحیه ای، با استفاده از داده های خام حاصل از چاه نگاری شش حلقه چاه کلیدی انتخاب شده از کل گستره ی میدان و بهره گیری از نرم افزار تخصصی ژیولاگ 6.6، کیفیت مخزنی افق غار از سازند آسماری مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج، با توجه به آبده شدن چاه ها در افق مخزنی غار، با تلفیق داده های زمین شناسی و پتروفیزیکی (استاتیکی) با داده های تولید (دینامیکی)، به بررسی ماهیت، منشا و علل احتمالی آبده شدن مخزن، به منظور ارایه ی راهکارهای اساسی جهت پیشگیری و کنترل آبده شدن چاه ها و صیانت از مخزن به عنوان اولین مطالعه ی موردی در ایران قرار گرفت. راه های متعددی جهت مدیریت و کنترل تولید آب ناخواسته وجود دارد که تصمیم گیری جهت انتخاب هر روش، بستگی به منشا مشکل ایجاد شده دارد. از مهم ترین روش های موجود می توان به این موارد زیر اشاره کرد:روش تکمیل دوگانه و تولید آب از لایه های آبی تزریق نفت در زیر منطقه ی تولیدی حفر چاه افقی تکنولوژی تزریق سیمان استفاده از پلیمرها جهت مسدودسازی بر اساس این مطالعه، علت اصلی آبدهی مخزن آسماری در چاه های این میدان نفتی، پدیده ی مخروطی شدن1 است. بالا بودن نفوذپذیری عمودی سازند مخزنی و بالا بودن افت فشار در نزدیکی چاه نیز از عوامل اصل وقوع پدیده ی مخروطی شدن هستند. مخروط شدگی زمانی اتفاق می افتد که نیروهای ویسکوزیته بر نیروی گراویته غلبه کند. مخروطی شدن در طول شکستگی های هیدرولیکی ممکن است باعث شکسته شدن سدهای طبیعی موجود در اطراف چاه شده و منجر به افزایش قابل توجه تولید آب شود. تولید بی رویه از مخزن سبب تشدید بی نظمی های سطح آب نفت شده که در نهایت منجر به تشکیل مخروط آب در اطراف چاه های تولیدی می شود. بالا بودن نفوذپذیری عمودی سازند مخزنی و بالا بودن افت فشار در نزدیکی چاه نیز از عوامل اصل وقوع پدیده ی مخروطی شدن هستند. کاهش اندازه ی کاهنده ی سرچاهی به عنوان اولین گام برای جلوگیری پدیده ی مخروطی شدن و استفاده از روش های تکمیل دوگانه ی چاه و تزریق ژل به عنوان دو شیوه ی کنترل کننده ی مکمل پیشنهاد شد.