مقایسه تحلیلی تحولات نگرش به مدیریت یکپارچه آب و فاضلاب شهری در برنامه های توسعه ایران

هدف از مقاله حاضر، مقایسه تحلیلی تحولات نگرش به مدیریت یکپارچه آب و فاضلاب شهری در برنامه های توسعه ایران (قبل و بعد از انقلاب اسلامی) است. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از وجود چهار دوره در تحولات نگرش به این موضوع در کشور است. دوره اول با هدف آغاز رسمی تفکر برنامه ریزی شکل گرفته است. دوره دوم نیز که تا قبل از انقلاب اسلامی به طول انجامید، نظام برنامه ریزی در کشور پس از کسب تجربه، با تحولی شگرف روبرو شده و مباحثی از جمله پوشش کشوری شبکه فاضلاب، تامین آب قابل اطمینان و تعیین حداقل نرخ آب، برای نخستین بار در برنامه های توسعه کشور بیان گردید. در سال های انتهایی این دوره، برنامه ریزی در کشور به بلوغ رسیده و به جز بحث تصفیه آب، سایر بخش ها مورد توجه قرار گرفته است. دوره سوم نیز در پی وقوع انقلاب اسلامی و با بازنگری در قانون اساسی شکل گرفت. دوره ای که در ابتدا بدون پشتوانه سیاست های کلان و پس از اواسط دهه هشتاد، با تدوین و ابلاغ سیاست های کلان در کشور، موجب شکل گیری دوران تعالی به رویکرد مدیریت یکپارچه آب و فاضلاب شهری در نظام برنامه ریزی و ایجاد یک نقشه راه کلان در کشور شد. دوره چهارم تحولات نگرش نیز همزمان با آغاز گام دوم انقلاب شروع شده و تا سال 1444 به طول خواهد انجامید. در این دوره "الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت" به عنوان چارچوب بالادستی سیاست های کلی و قوانین برنامه ای کشور، می تواند در ایجاد رویکرد مدیریت یکپارچه آب و فاضلاب شهری در برنامه های توسعه آتی، نقشی بسزا ایفا نماید.