مدل آزمایشگاهی زهکشی جریان در شرایط تغذیه سطحی در خاک ماسه ای

در مطالعه حاضر با استفاده از روش آزمایشگاهی به بررسی شرایط زهکشی جریان ماندگار در حالت تغذیه سطحی پرداخته شد. از دو نمونه خاک ماسه ریز و درشت رودخانه ای برای مطالعه ی نحوه تغییرات در تراز آب زیرزمینی استفاده شد. نمونه در یک فلوم بزرگ به طول 4/5 متر ساخته شد که تحت بارش یکنواخت سطحی قرار داشت و از طرفین به زهکش های قایم منتهی می گردید. پارامترهای نرخ بارش، دانه بندی مصالح و تراز آب درون زهکش ها به عنوان متغیر در این مطالعه بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش ارتفاع آب درون زهکش ها تراز آب در درون نمونه ماسه ای ریز و درشت افزایش یافت ولی تاثیر این تغییرات بر روی ارتفاع آب در دو نوع ماسه متفاوت بود. بازه تغییرات حداکثر ارتفاع آب در ماسه درشت با افزایش ارتفاع آب درون زهکش ها از 0 به 40 سانتی متر به ترتیب برابر با 9/56 سانتی متر و 5/72 سانتی متر است که افزایش 6/15 سانتی متری را موجب شده است. این در حالی است که در ماسه ریز این تغییرات بسیار ناچیز است و برابر با 2/87 سانتی متر در شرایط زهکش آزاد و برابر با 2/89 در شرایط ارتفاع آب 40 سانتی متری درون زهکش ها است. نتایج آزمایشگاهی به دست آمده با رابطه تحلیلی دوپویی-فرشهایمر مقایسه گردید که براساس آن، این رابطه در خاک ماسه ریز قادر به پیش بینی دقیق تراز آب درون خاک است، اما در ماسه درشت این رابطه قادر به پیش بینی دقیق تراز آب درون خاک نمی باشد و ارتفاع آب در این خاک را نسبت به مقادیر آزمایشگاهی کمتر برآورد می کند.