بازپژوهی مفهوم «سیره» در مطالعات شیعه

مفهوم‌شناسی اصطلاحات دینی یکی از مسایل بنیادینی است که کامیابی بسیاری از پژوهش‌های مرتبط، در گرو درستی و اعتبار آنهاست. یکی از واژگانی که به‌رغم بیان معانی و تعاریف گوناگون همچنان از فقدان یک مفهوم‌شناسی جامع و دقیق رنج می‌برد، واژه سیره است. این اصطلاح که حضور پر‌رنگی در سیره‌پژوهی معاصر دارد، از جهات متعددی همچون رابطه با سنت، اشتمال بر قول و اشتراط تکرار، مورد سوال و ابهام قرار گرفته است. از‌این‌رو، پژوهش حاضر با تکیه بر مطالعات شیعی و از طریق سامان‌دهی یافته‌های پیشین و رفع ابهامات باقی‌‌مانده، پاسخی در‌خور درباره چیستی و ماهیت این اصطلاح دینی ارایه کرده است. نتیجه حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که سه مولفه فعل، روش و استمرار، جزء عناصر اصلی سیره هستند و در شکل‌گیری مفهوم سیره و تمییز آن از مفاهیم همسو تاثیر بسزایی دارند.