بررسی اثر آدنین همی سولفات و تنظیم کننده های رشد گیاهی بر افزایش نرخ باززایی مستقیم ریزنمونه برگی ارقام میخک

اصلاح ژنتیکی میخک به عنوان یکی از مهم ترین گلهای شاخه بریده دنیا، از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. به این منظور استفاده از تکنیک های اصلاح درون شیشه ای بسیار ضروری است. یکی از مهم ترین ملزومات اصلاح درون شیشهای میخک، دسترسی به یک روش باززایی با بهره وری بالا و کم ترین احتمال تغییر ژنتیکی می باشد. در پژوهش حاضر به منظور تعیین روشی بهینه و با سرعت بالا، برای باززایی مستقیم ارقام میخک با استفاده از تنظیم کننده های مختلف از جمله استفاده از آدنینهمی سولفات، برای اولین بار در ارقام میخک طراحی و اجرا شد.

به منظور تعیین سطح بهینه ترکیبات محیط کشت جهت باززایی مستقیم ارقام میخک (اسکیمو، تیبور و لابرتی)، آزمایشی با استفاده از محیط کشت MS به همراه غلظتهای مختلف تنظیم کننده های رشد شامل تیدیازورون (TDZ) در چهار سطح (0.5, 1, 2, 3 mg/L)، IAAدر دو سطح (0.5,1, mg/L) و آدنین همی سولفات در چهار سطح (0, 20, 40, 80 mg/L) به صورت طرح کاملا تصادفی طراحی و اجرا شد.

مدل استفاده شده برای این آزمایش، در سطح یک درصد با R2= 96% و CV=22 معنی دار شد که نشان دهنده دقت قابل قبول آزمایش می باشد. با توجه به نتایج، مشاهده شد که در ریزنمونه های برگی ارقام مختلف میخک، استفاده از محیط کشت MS در شرایط نوری به همراه TDZ 2 mg/L+ IAA 0.5 mg/L به طور مطلوبی سبب باززایی مستقیم از ریزنمونه های برگی شد. قابل ذکر است، با اضافه کردن40 میلی گرم در لیتر آدنین همی سولفات به محیط کشت، میانگین باززایی در بین ارقام مختلف، از 66 درصد به 94 درصد و میانگین تعداد شاخه در هر ریزنمونه از 12 شاخه به 36 شاخه افزایش یافت.

به طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از ترکیب محیط پایه MS، ریزنمونه برگی در شرایط روشنایی و همچنین استفاده از ترکیب تنظیم کننده TDZ 2mg/L+ IAA 0.5 mg/L+ Adenine sulfate 40 mg/L به طور معنی داری سبب باززایی از برگ ارقام میخک شد. به طور خلاصه نتایج این پژوهش گواه این بود که استفاده از آدنین همی سولفات تاثیر معنی داری در افزایش نرخ باززایی مستقیم ارقام میخک دارد.