قول به اصالت تجربه ی دینی چیست؟

« تجربه ی دینی »به عام ترین معنای آن، رخدادی درونی (انفسی) یا بیرونی (آفاقی) است که شخص ازسرمی گذراند؛ رخدادی که برای شخص واجد اهمیت و معنای دینی است. اما در فلسفه ی دین بامعنای محدودتری از تجربه ی دینی سروکار داریم: تجربه ی دینی، به معنای خاص، تجربه ای است کهبنابه تلقی صاحب آن، آگاهی تجربی به خداست؛ تجربه ای که شخص در آن حضور خدا (یا موجودیرا فی الجمله « قول به اصالت تجربه ی دینی » . الوهی) را به نحو بی واسطه احساس یا ادراک م یکندمی توان دیدگاهی دانست که قایل به توجیه و/ یا بازسازی نظری باورهای دینی بر مبنای تجربه یدینی است. در این مقاله پس از اشاره ای مختصر به زمینه و تاریخچه ی این رای به طرح دو معنایمتفاوت قول به اصالت تجربه ی دینی خواهیم پرداخت. سپس ضمن گزارشی کوتاه از آرای دوموسس مهم این دیدگاه (شلایرماخر و جیمز) می کوشیم اصالت تجربه ی دینی را در یکی ازرایج ترین - و احتمالا مهم ترین- صورتبندی های فلسفی اش، در آرای سویینبرن و آلستون، عرضهکنیم. قول به اصالت تجربه ی دینی را باید واکنشی دیندارانه به نقد دین در دوره ی مدرن تلقی کرد.این رویکرد کوشیده است کمابیش به معیارها و ارزش های معرفتی مدرنیته، و در صدر آنها محوریتداشتن تجربه، وفادار بماند. طرفداران این رویکرد از یک طرف مرزهای مفهوم تجربه را بسط داد هاندو از طرف دیگر تلقی های متفاوتی از منزلت تجربه داشته اند. توجه به این تمایزها و تفاوت هایمفهومی ضمن کمک به فهم بهتر این جریان مهم فکری، قضاوت در باب این رویکرد را دقیق ترخواهد ساخت.