بررسی کارایی جریان رقیق ساز، زمان ماند و خروج آب آلوده در مدیریت کیفی شبکه توزیع آب پس از وقوع آلودگی (مطالعه موردی: شبکه آب شرب شهر زاهدان)

سیستم‏ های توزیع آب شهری، بخش بزرگی از زیرساخت‏های شهری را تشکیل می‏دهند. آگاهی و شناخت از منابع ورود آلاینده و چگونگی حرکت آن، سبب مدل‏سازی و انجام یک مدیریت بحران مناسب هنگام نفوذ این آلاینده ‏ها به شبکه می‏شود. در این تحقیق به‏ منظور شبیه ‏سازی حرکت نیترات در خاک، معادله انتقال-پخش آلودگی خاک در MATLAB کدنویسی شد. سپس، شبکه توزیع شماره 2، آب شرب شهر زاهدان به‏ عنوان منطقه مطالعاتی مد نظر قرار گرفت و نقاط مستعد با غلظت زیاد آلاینده در شبکه شناسایی شد. شبیه‏ سازی شبکه بر اثر وقوع دوساعته آلودگی، با استفاده از اتصال مدل عددی EPANET و نرم‏افزار MATLAB مدل‏سازی شد. به منظور مدیریت کیفی شبکه، دو ابزار کارآمد و به صرفه زمان ماند و جریان رقیق‏ساز معرفی شده و در کنار ابزار تخلیه آب آلوده، استفاده شدند. نتایج به ‏کارگیری ابزار مدیریت کیفی تخلیه آب با غلظت غیرمجاز نشان داد با قطع کردن جریان به مدت 25/1 تا 4/2 بازه زمانی تزریق آلودگی به شبکه و همچنین، خروج آب به میزان 5 درصد دبی پایه لوله، می‏توان از ورود آلودگی به نقاط دیگر شبکه جلوگیری کرد. برای شبیه‏سازی ابزار زمان ماند، شبکه به چهار منطقه نزدیک، میانه، دور و خیلی دور تقسیم شد. نتایج تحلیل کیفی شبکه بیان می کرد که زمان ماند مورد نیاز گره‏ های ناحیه میانه، دور و خیلی دور نسبت به حالت نزدیک به ترتیب بین 25 تا 30، 50 و 67 تا 75 درصد کاهش می‏یابد. در ادامه، تاثیر مثبت و کارآمد جریان رقیق‏ساز به ‏عنوان یک راهکار مدیریت و کنترل کیفی شبکه توزیع به اثبات رسید. مقدار جریان رقیق‏ساز لازم به‏ منظور بهبود وضعیت کیفی آب شبکه، حدود 20 درصد دبی پایه لوله محاسبه شد.