مروری بر بالین سنجی

پزشکی بالینی با دو چالش داده نگاری (Mensuration) و کمی سازی (Quantification) روبرو است. داده نگاری همان فرآیند تبدیل مشاهدات بالینی به داده های خام اولیه و کمی سازی ارایه شاخص های مربوط به گروه ها برای توصیف نشانه‎ها، علایم جسمانی و پدیده های بالینی است. در بسیاری از علوم برای شناساندن چنین کارهایی از پسوند سنجش (Metrics/(Metry استفاده نموده اند. زیست سنجی، روان‎سنجی، اقتصادسنجی، جامعه‎سنجی، شیمی‎سنجی و... نیز بر همین اساس شکل یافته اند. بالین سنجی (Clinimetrics) نیز در زمره خانواده «سنجش» قرار دارد و برای سنجش پدیده‎های بالینی بکار می رود. در این حوزه‎ از شاخص ها، مقیاس رتبه‎بندی و سایر ویژگی‎ها برای توصیف علایم جسمانی و پدیده‎های بالینی استفاده می شود. فنیشتاین در اوایل دهه 1980 رویای رشته جدیدی را در سر می پروراند که نخستین بار آن را با عبارت بالین سنجی 1980 معرفی کرد و کسانی چون هنریکا دی. وت، پر بچ و پل کرابه آن را ادامه دادند. بالین سنجی شاخصی از پدیده های بالینی است که به دو بخش داده‏نگاری و کمی سازی تقسیم می شود. بالین سنجی فراتر از محاسبات بوده و به دنبال کاربرد محاسبات آماری در علوم پزشکی است تا بتواند احساس را از تصمیمات مبتنی بر توجیه منطقی دور سازد. در آینده‎ای نه چندان دور، انتظار می‎رود که شاهد ضرورت راه اندازی رشته بالین سنجی در دانشکده های پزشکی، دندانپزشکی، توانبخشی و غیره که با درمانگاه و بیمار سروکار دارند، باشیم. این رشته می تواند در دپارتمان‎های علوم پایه راه اندازی شود.