برآورد نرخ وقوع زمین لرزه بر اساس تغییر شکل پوسته ایران

فلات ایران یکی از مناطق لرزه خیز در جهان است که در بیشتر نواحی آن، دوره بازگشت زمین لرزه های بزرگ بیش از 1000 تا 2000 سال است. اغلب، برآورد نرخ وقوع زمین لرزه با استفاده از آمار زمین لرزه های ثبت شده در کاتالوگ های لرزه ای صورت می پذیرد؛ بنابراین هرچه این کاتالوگ ها به واقعیت نزدیک تر باشند، برآورد نرخ وقوع نیز واقع بینانه تر است. عواملی چون کامل نبودن کاتالوگ ها، دوره بازگشت بلند مدت زمین لرزه های بزرگ و ثبت دستگاهی کوتاه مدت ناکافی (در حدود صد سال) باعث برآورد نه چندان مطمین نرخ وقوع زمین لرزه ها می شود. به منظور کاهش عدم قطعیت های موجود در برآورد نرخ وقوع زمین لرزه ها و افزایش اعتماد به نتایج، امروزه از مدل های نوین توسعه یافته استفاده می شود که ورودی آنها ترکیب داده هایی مانند اطلاعات لرزه خیزی، زمین شناسی و ژیودتیکی است. این مدل های نوین می توانند باعث افزایش دانش و پاسخ به مسایل مرتبط با توزیع مکانی- زمانی زمین لرزه ها و کاهش عدم قطعیت نتایج شوند؛ ازاین رو با توجه به لرزه خیزی کشور ایران و کاستی های اطلاعات زمین لرزه های ثبت شده، هدف از این پژوهش برآورد نرخ وقوع مبتنی بر تغییر شکل پوسته ایران برای اولین بار است. برای این منظور از نتایج مدل تغییر شکلی جامع فلات ایران استفاده شد که خروجی اصلی آن نرخ کرنش پیوسته است. در این مطالعه نرخ کرنش به دست آمده از اطلاعات تغییر شکلی، به ممان لرزه ای و سپس نرخ وقوع زمین لرزه ها تبدیل شده است. مقایسه نرخ وقوع مبتنی بر تغییر شکل با برآورد نرخ وقوع بلند مدت مبتنی بر کاتالوگ های موجود نشان می دهد در تمام ایالت های لرزه زمین ساخت ایران، نرخ وقوع مبتنی بر تغییر شکل بیش از نرخ وقوع مبتنی بر کاتالوگ است که می تواند تاثیر چشمگیری در نتایج برآورد خطر لرزه ای داشته باشد.