بازجهش ایزوستازی پوسته در محدوده دریاچه ارومیه ناشی از خشک شدن آن

دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران بین مختصات جغرافیایی 37 درجه و 3 دقیقه تا 38 درجه و 17 دقیقه عرض شمالی و 44 درجه و 59 دقیقه تا 45 درجه و 56 دقیقه طول شرقی قرار دارد. این دریاچه در حوضه پیش کمانی، کمان ماگمایی ارومیه دختر قرار گرفته است. دریاچه ارومیه، بزرگ ترین و شورترین دریاچه دایمی ایران با مساحتی حدود 6000 کیلومترمربع، طول بین 120 تا 150 کیلومتر، عرض بین 20 تا 50 کیلومتر، بیشترین ژرفای 13 متر و متوسط ژرفای 6 متر می باشد. بر این مبنا حجم متوسط آن بین 12 الی 33 میلیارد مترمکعب به ترتیب در زمان های کم آبی و پر آبی برآورد می شود. در سال های گذشته بحران زیست محیطی و خشک شدن حدود 85 درصدی آب دریاچه ارومیه، یکی از بزرگ ترین مخاطرات زمین شناختی کشور در منطقه آذربایجان محسوب می گردد. خشک شدن دریاچه ارومیه با باربرداری گسترده در سطح پوسته همراه بوده است. در این پژوهش میزان بالا آمدگی پوسته زمین (بازجهش ایزوستازی) در نتیجه باربرداری ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه با در نظر گرفتن ایزوستازی به صورت ناحیه ای (ایزوستازی خمشی) برآورد شده است. با باربرداری ایجاد شده از سطح دریاچه ارومیه (در حدود 20 میلیارد تن)، بر اثر بازجهش ایزوستازی جهت تعادل، امکان 85 میلی متر فراخاست وجود دارد. این فراخاست در طی 22 سال برای رسیدن به تعادل ایزوستازی می تواند روی داده باشد. این بازجهش ایزوستازی به طور موثری می تواند موجب تحریک و فعال شدن گسل های لرزه زای منطقه که تاریخچه لرزه زایی گسترده ای دارند، گردد.