بررسی تاثیر سد گتوند بر تغییرات شوری خاک و پوشش گیاهی اراضی پایین دست سد با استفاده از تصاویر ماهواره ای و شاخص های طیفی
یکی از مهمترین عواملی که نقش عمده ای در کاهش حاصلخیزی خاک و تخریب اراضی کشاورزی دارد، عامل شور شدن خاک است. مسایل شوری خاک اراضی کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک با شدت پذیری بیش تری رو برو است. در بسیاری از موارد فعالیت های انسانی و آبیاری اراضی کشاورزی با آب شور عامل شوری زایی می باشد. این معضل در مناطق مختلف کشور ایران و بویژه استان خوزستان به چشم می خورد. از این رو تحقیق حاضر با هدف پایش و ارزیابی منطقه تحت تاثیر حوضه سد گتوند ناشی از شور شدن آب و خاک منطقه و تغییر اکوسیستم گیاهی پایین دست این سد در قبل و بعد از آب گیری با استفاده از تصاویر سنجش از دور صورت گرفته است.
تصاویر مورد استفاده تحقیق، سری زمانی دو سنجنده ETM+, OLI از سال 2019-1999 گردآوری شده است که با استفاده از شاخص های گیاهی (NDVI, SAVI)، شاخص بیوفیزیکی پوشش سطح برگ (LAI) و شاخص های شوری خاک، به روش طبقه بندی تصمیم گیری درختی تغییرات گیاهان شوری پسند و گیاهان شوری ناپسند با توجه به آستانه به دست آمده از شاخص های مورد استفاده در هر سال طبقه بندی و تفکیک شده اند. سپس نتایج نهایی با توجه به روند تغییرات بدست آمده از شاخص های مورد استفاده و روابط همبستگی آنها با تغییرات اکوسیستم گیاهی منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت.
تغییرات پوشش گیاهی در چهار سال 2018، 2013، 2002، 1999 که نسبت به سال های دیگر بیشتر بود با روش طبقه بندی نظارت شده مساحت مناطق تحت پوشش گیاهی معمول و گیاهان شور پسند تهیه گردید. بر اساس نتایج بدست آمده سال 1999 مساحت کل پوشش گیاهی بیشه زارها حدود 1117 هکتار بود که از این مقدار حدود 134 هکتار آن مربوط به پوشش گیاهان شوری پسند برآورد گردید. اما این مقادیر در سال 2018 حدود 921 هکتار برآورد گردید که مناطق تحت پوشش گیاهان شورپسند به 445 هکتار و گیاهان شوری ناپسند به 476 هکتار تغییر یافته است.
نتایج تحقیق بیانگر شروع بیشترین تنش ها در اکوسیتم گیاهی منطقه و همزمانی افت میزان پوشش سطح برگ و NDVI با آبگیری سد گتوند از سال 2011 است. این همزمانی که ناشی از شوری آب دریاچه سدگتوند و در نتیجه رودخانه کارون است، بر روی افزایش شوری و تغییرات کیفیت خاک منطقه و به تبع آن افزایش گیاهان شوری پسند و همچنین تخریب بالای پوشش گیاهی منطقه تاثیر چشمگیری نشان می دهد. شرایط موجود می تواند در طولانی مدت چالش های جدی تری برای اکوسیستم گیاهی منطقه ایجاد کند که تغییر اکوسیستم گیاهی به سمت گیاهان شوری پسند از مهمترین خطرات جدی آن به شمار می رود.
سنجش از دور ، لندست ، گیاهان شوری پسند ، LAI ، SAVI
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.