بررسی روایی و پایایی مقیاس شهروند دیجیتال در شهر بیرجند

با توجه به رشد روزافزون رسانه‏های نوین، روز به روز بر تعداد شهروندان دیجیتال در جامعه افزوده می‏شود. شهروند دیجیتال به شهروندی گفته می شود که توانایی استفاده از خدمات برخطی که دولت هر کشور ارایه می کند را در حد مطلوب داشته باشد. هدف این پژوهش، بررسی روایی و پایایی مقیاس شهروند دیجیتال در شهر بیرجند بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه افراد 18 سال به بالای ساکن شهر بیرجند بودند که از میان آن ها 384 نفر به روش نمونه گیری خوشه‏ای چندمرحله‏ای انتخاب شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه شهروند دیجیتال چویی، گلاسمن و کریستول است [16]. روایی محتوایی و صوری نسخه فارسی آن بر اساس نظر صاحب نظران تایید شد. ساختار عاملی پرسشنامه شهروند دیجیتال با استفاده از هر دو شیوه تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تاییدی بررسی شد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 4 ماده در بیش از یک عامل، بارعاملی بالا دارند؛ که این ماده‏ها حذف شدند و در نهایت مدل نهایی شامل 4 عامل؛ فعالیت سیاسی اینترنتی، مهارت های فناورانه، دیدگاه انتقادی و آگاهی های محلی- جهانی به دست آمد که حاوی 22 ماده است. برای پایایی این ابزار از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که این ضریب برای مولفه های آن بین 79/0 تا 90/0 به دست آمد؛ با توجه به اینکه شاخص‌های روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس شهروند دیجیتال همگی در حد مطلوبی بودند، می‌توان از آن به‌عنوان ابزاری روا و پایا برای شناسایی شهروندان دیجیتال استفاده نمود.