روابط بیوژئومورفولوژی بین پوشش گیاهی، خاک، و عناصر لندفرمی (مطالعه موردی حوضه حبله‏ رود)

مطالعه روابط فرایندهای ژیومورفولوژیکی و بیولوژیکی در مقیاس ‏های متعدد در دانش بیوژیومورفولوژی بررسی می ‏شود. هدف از این پژوهش ارزیابی الگوی توزیعی پوشش گیاهی در مقیاس کوچک در ارتباط با عناصر لندفرمی سطح زمین در حوضه حبله‏ رود است. این حوضه در جنوب کوه ‏های البرز بین استان ‏های سمنان و تهران واقع شده است. در شناسایی عناصر لندفرمی استفاده از روش ژیومورفون و پوشش گیاهی از شاخص SAVI استفاده شده است و برای درک ارتباط آن‏ها نمونه ‏برداری در40 پلات 1 متر مربعی، ویژگی‏ های پوشش گیاهی، خصوصیات آزمایشگاهی خاک از جمله بافت، EC، PH، مواد آلی، و رطوبت برداشت شده است و برای روابط آن‏ها تحلیل‏ های آماری به‏ کار برده شده است. یافته ‏های پژوهش درخصوص ویژگی ‏های پوشش گیاهی نشان داده است که بیشترین الگوی متراکم نقطه ‏ای در پای دامنه، دره‏ های کوچک پای دامنه، و دامنه و کمترین آن در خط‏الراس پهلویی رخ داده است. الگوی پراکنده نقطه‏ای بیشترین سهم را به‏ترتیب بر روی دامنه‏‏ها، خط‏الراس پهلویی، دره‏های کوچک پای دامنه، و پای دامنه داشته است. در الگوی متراکم گپی سهم دامنه‏ها بیشتر از سایر عناصر بوده است. نتایج حاصله در زمینه تغییرات الگوی گیاهی با نوع لندفرم و خصوصیات خاک بیانگر این است که نوع الگوی پوشش گیاهی با میزان شن، ‏PH، و ‏EC همبستگی مثبت و با عناصر لندفرمی، درصد رس و سیلت، ارتفاع، رطوبت، و مواد آلی همبستگی منفی دارد. تحلیل عاملی و رگرسیون خاطرنشان ساخت که حدود 70 درصد تغییرات الگو و تراکم پوشش گیاهی توسط متغیرهای نوع لندفرم،‏ رطوبت، مواد آلی، و ارتفاع ارتباط قابل تبیین است.