بررسی نقش بازارهای منطقه ای و بین المللی در جذب حمل جاده ای کشور

ترانزیت کالا، یکی از پرسودترین خدمات تجاری دنیا به شمار می رود. چنانچه صنعت ترانزیت کشور توسعه یابد می تواند توسعه تجارت، افزایش رقابت پذیری، تثبیت قیمت ها، توسعه منابع کمیاب و محدود، توزیع مناسب و بهینه نیروی کار و همچنین گسترش و توسعه صنعت گردشگری و افزایش درآمد ملی و اشتغال را به همراه داشته باشد. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش نقش بازارهای منطقه ای و بین المللی در جذب حمل جاده ای کشور موردبررسی قرارگرفته است. برای این منظور ابتدا روند تجارت در بین بلوک های اقتصادی بررسی شده و در ادامه تقاضای ترانزیت در بخش حمل ونقل جاده ای کشور با استفاده از مدل جاذبه موردبررسی قرارگرفته است. نتایج بررسی روند تجارت در بین بلوک های اقتصادی و تجارت بین کشورهای مختلف نشان می دهد که پتانسیل ترانزیت اولیه برای عبور از کریدورهای ایران می تواند وجود داشته باشد. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می دهد که متغیر نرخ تعرفه ازلحاظ آماری معنادار و ضریب آن 53/0 می باشد و بیان می کند که با افزایش یک درصد در نرخ تعرفه میزان تقاضای ترانزیت در بخش حمل ونقل جاده ای کشور 53/0 کاهش می یابد. همچنین متغیر تولید ناخالص داخلی کشورهای ترکیه، عراق، افغانستان، آذربایجان، ترکمنستان، امارات ازلحاظ آماری معنادار و ضریب آن 36/0 می باشد و بیان می کند که با افزایش یک درصد در تولید ناخالص داخلی کشورهای مذکور، میزان تقاضای ترانزیت در بخش حمل ونقل جاده ای کشور 36/0 درصد افزایش می یابد. همچنین نتایج متغیر فاصله جغرافیایی بیان می کند که رابطه منفی بین فاصله جغرافیایی کشورهای موردبررسی و تقاضای ترانزیت وجود دارد. همچنین در ادامه اثر شوک های متغیرهای موردبررسی بر یکدیگر بررسی شده است.