بررسی توازن واژگانی در غزل های سنایی

بهره گیری از کاربرد تکرار واژگان به صورت هنرمندانه در متون نظم سبب می شود شعر از حالت یکنواختی خارج شود. این عامل (تکرار واژگان)، بحث توازن واژگانی را به میان می آورد که در غزل های سنایی، نمودی چشمگیر یافته است. سنایی با استفاده از تکرار آوایی کامل و بهره گیری از جناس تام و لفظ، موسیقی زیبایی به غزل هایش بخشیده که بسامد جناس تام در این زمینه چشمگیر است. وی به کمک تکرار صورت های زبانی ناقص واژگان و توازن موجود در قافیه های میانی، پویایی ردیف های فعلی را برمی انگیزد که با آوردن انواع تکرار در آغاز، میان و پایان ابیات، به صورت های گوناگون، واژه، ترکیبات و جملات را به طور مکرر در غزل های خویش به کار می گیرد که این امر سبب افزایش موسیقی تند و پرتحرکمی شود تا جایی که تکرار فعل با بسامد بالا در این زمینه قابل توجه است. سنایی همچنین با بهره گیری از قافیه های میانی و تکرارهای آوایی کامل، موسیقی شعرش را افزایش می دهد؛ به طوری که خواننده با خواندن غزل هایش، پویایی و تحرک را در جای جای شعرش احساس می کند. همچنین استفاده از ردیف هایی طولانی، ردیف های فعلی و کمک گرفتن از سجع متوازی با بسامد بالا و جناس زاید در جایگاه قافیه، افزونی هرچه بیشتر موسیقی شعر وی را نمایان می سازد که در این تحقیق به طور مفصل به آن پرداخته شده است. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای و بیان شواهد مثال از غزل های سنایی صورت گرفته است که تکرار و توازن واژگانی را در آن ها به اثبات رسانده ایم.