مطالعه تطبیقی انواع زیورآلات مردان در دربار صفویان با مغولان کبیر هند

با حضور اسلام در ایران، از سوی احکام اسلامی، محدودیت‌هایی برای استفاده مردان از زیورآلات مطرح شد این در حالی بود که در دوره‌های مختلف اسلامی به ویژه در دوره صفوی با استناد به آثار و متون برجامانده، شکوه خیره‌کننده زیورآلاتی که مردان طبقات مرفه جامعه به کار می‌برده‌اند، از تداوم، پویایی و شکوفایی صنعت و هنر زیورآلات‌سازی مردانه در این دوران خبر می‌دهد. از سویی‌دیگر روابط مودت‌آمیز میان حاکمان صفوی و مغولان کبیر هند، موجب تاثیر و تاثرات فراوانی در زمینه‌های فرهنگی و هنری در دربار هر دو کشور شد. تولید و مصرف جواهرات و زیورآلات نیز از این قاعده مستثنی نبود چراکه زیورآلات برجامانده در این بازه زمانی در دربار هر دو حکومت، نشان‌دهنده اشتراکات کلی در شکل و انواع زیورآلات، سبک‌های ساخت و تزیینات در این صنعت و هنر می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف شناخت و معرفی انواع زیورآلات مردان دربار صفوی و تطبیق آنها با زیورآلات مردان دربارگورکانی هند (مغولان کبیر) و در راستای پاسخگویی به سوالاتی همچون"بر اساس آثار برجامانده، مردان دو دربار صفوی و گورکانیان هند از چه زیورآلاتی استفاده می‌کردند؟ و چه تفاوت‌ها و یا شباهت‌هایی میان زیورآلات آنان وجود داشته است؟"صورت‌گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تطبیقی و اطلاعات استفاده‌شده با روش یافته‌اندوزی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و تحقیقات میدانی در موزه‌های داخل یا خارج از کشور بدست آمده‌است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که زیورآلات در این دوره به عنوان نمادی برای تشخیص جایگاه اجتماعی افراد در هر دو دولت صفوی و گورکانیان هند به‌کارمی‌رفته و مناسبات نزدیک میان دولت‌های یادشده، سبب ایجاد اشتراکات بسیاری در انواع زیورآلات مورداستفاده، مصالح و شیوه‌های تزیین، شده و با وجود تفاوت‌هایی اندک همچون میزان استفاده از انواع سنگ‌های قیمتی یا تنوع بیشتر در انواع و فرم زیورالات در هند دوره گورکانی؛ بسیاری از فرم‌ها، مصالح، فلزات و جواهرات به‌کاررفته در زیور این دو گروه از قبیل جقه‌ها، انگشتری‌ها، گوشواره‌ها، کمربندها و بازوبندها مشترک بوده است.