شبیه سازی سناریوهای رشد کاربری شهری با استفاده از روش اتوماتای سلولی ‏SLEUTH‏

رشد بی رویه شهری به طور فزاینده ای استفاده پایدار از اراضی را به چالش کشیده است، از این رو مدل سازی رشد شهری به منظور انطباق با توسعه متوازن بسیار مهم است. این پژوهش با استفاده از اتوماتای سلولی در بستر مدل سازی SLEUTHبا هدف شبیه سازی گسترش آینده شهر بیرجند از سال 2020 تا 2050 با درنظرگرفتن سناریوهای رشد تاریخی و رشد محیط زیستی انجام شد. بر اساس نتایج کالیبراسیون مدل SLEUTH ضریب انتشار (65) و ضریب مقاومت به شیب (42) به ترتیب بیشترین اثر را در سناریوی رشد تاریخی و محیط زیستی داشتند. کالیبراسیون مدل در سه مرحله درشت، ریز و نهایی و با استفاده از بهترین مقادیر برازش شده نمایه های OSM و Leesale انجام شد. نتایج شبیه سازی نشان داد که گسترش شهری در سناریوی رشد تاریخی 85/2201 و در سناریوی رشد محیط زیستی 91/2150 هکتار خواهد شد، بنابراین افزایش گستره کلانشهر بیرجند امری اجتناب ناپذیر در هر دو سناریوی است. مقایسه دو سناریوی حاکی از این است که در سناریوی رشد تاریخی نرخ رشد شهری بالاتر و نابودی پوشش گیاهی نیز حداکثر است. یافته های حاصل از این مطالعه می تواند در تدوین آگاهانه تر استراتژی های برنامه ریزی شهری به تصمیم گیرندگان و مدیران کمک کند تا کمترین اثر تخریبی را در آینده بر محیط زیست بر جای بگذارد.