اثر وزن متفاوت شروع محدودیت فیزیکی خوراک و تغذیه مجدد بر عملکرد رشد و صفات لاشه بره های لری

رشد جبرانی در واقع یک فرایند فیزیولوژیک است که در آن از پتانسیل حیوان، پس از یک دوره اعمال محدودیت غذایی، برای افزایش رشد و بازده رشد در طی دوره تغذیه آزاد می‌توان بهره گرفت.

این تحقیق به‌منظور بررسی اثر وزن متفاوت شروع محدودیت فیزیکی خوراک و دوره تغذیه مجدد بر عملکرد رشد بره‌های لری انجام شد.

برای انجام آزمایش، تعداد 54 راس بره‌ی نر 26 کیلوگرمی انتخاب و بر اساس روش اندازه‌های تکرار شده در قالب طرح کاملا تصادفی توسط رویه مختلط انجام شد. تیمارها شامل 6 تیمار، گروه شاهد بره 30 کیلوگرمی (جیره پروار بدون محدودیت؛ 2) گروه 80 درصد محدودیت خوراک بره 30 کیلوگرمی ؛ 3) گروه 60 درصد محدودیت خوراک بره 30 کیلوگرمی ؛ 4) گروه شاهد بره 35 کیلوگرمی (جیره پروار بدون محدودیت)؛ 5) گروه 80 درصد محدودیت خوراک بره 35 کیلوگرمی ؛6) گروه 60 درصد محدودیت خوراک بره 35 کیلوگرمی بود ند. پس از 14 روز دوره پیش از محدودیت خوراک یک گروه شامل 27 راس که به میانگین وزن 30 کیلوگرمی رسیده بودند از بقیه جداشده و تحت تیمارهای محدودیت خوراک قرار گرفتند. گروه 27 راسی باقیمانده تحت جیره قبلی به مدت 35 روز تا رسیدن به وزن 35 کیلوگرمی قرار داشتند. پس از رسیدن این گروه به میانگین 35 کیلوگرمی جیره‌های محدودیت خوراک اعمال شد. دوره محدودیت خوراک برای هر دو گروه 30 و 35 کیلوگرمی 35 روز بود. سپس گروه 30 کیلوگرمی به مدت 49 روز و گروه 35 کیلوگرمی به مدت 28 روز تا پایان دوره پروار تغذیه مجدد با جیره شاهد (جیره پروار بدون محدودیت و به صورت دسترسی آزاد) شدند.

نتایج نشان داد بین وزن نهایی بره‌ها در پایان دوره محدودیت خوراک اختلاف معنی‌دار وجود داشت (05/0>P). در پایان تغذیه مجدد بین گروه‌های شاهد (30 و 35 کیلوگرم) و گروه‌های محدودیتی 80 و 60 درصد محدودیت خوراک اختلاف معنی‌دار مشاهده نشد. بین ماده خشک مصرفی روزانه بره‌ها در پایان دوره محدودیت خوراک اختلاف معنی‌دار وجود داشت (05/0>P). در پایان رشد جبرانی بین گروه‌های شاهد و گروه‌های محدودیتی اختلاف معنی‌دار مشاهده نشد. در دوره تغذیه مجدد ضریب تبدیل خوراک در تیمارهای محدودیت خوراک نسبت به تیمارهای شاهد (30 و 35 کیلوگرم) کاهش داشت. نتایج ترکیب لاشه در دوره تغذیه مجدد نشان داد میانگین اکثر صفات لاشه در تیمارهای شاهد (30 و 35 کیلوگرم) و 80 درصد خوراک برای بره‌های 30 کیلوگرمی با یکدیگر تفاوت معنی‌دار نداشته و بالاتر از سایر گروه‌ها بودند. در این بین وزن دنبه، درصد دنبه و چربی کل لاشه در تیمارهای شاهد (30 و 35 کیلوگرم) بالاتر از کلیه گروه‌های محدودیت بود. نتایج نشان داد درصد گوشت لخم لاشه در گروه‌های جبرانی بالاتر از تیمارهای شاهد بود.

این مطالعه مشخص نمود بره‌های تحت محدودیت 80 درصد خوراک برای بره‌های 30 کیلوگرمی به دلیل افزایش وزن بالاتر، ضریب تبدیل خوراک مناسب‌تر نسبت به بره‌های شاهد که در کل دوره در حد اشتها خوراک مصرف نمودند، ارجحیت داشتند. همچنین تیمار فوق درصد چربی لاشه کمتر ، گوشت لخم بیشتر و درنهایت هزینه‌ تولید هر کیلوگرم لاشه و گوشت لخم پایین تری نسبت به سایر تیمارها داشت.