مقایسه سلامت عمومی و شادکامی در زنان سالمند با و بدون همسر مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بندرعباس سال 1397

توجه به سلامت، و شادکامی زنان سالمند، که به علت امید به زندگی بیشتر، بیش از مردان در معرض تهدید تنهایی و انزوا، و عدم برخورداری از حمایت اجتماعی هستند، مستلزم پژوهش، و برنامه ریزی دقیق است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه سلامت عمومی و شادکامی زنان سالمند با و بدون همسر مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بندرعباس در سال 1397 انجام شد.

در این مطالعه توصیفی- تحلیلی ،390  زن سالمند با، و بدون همسر واجد معیارهای پژوهش مراجعه کننده به 8 مرکز بهداشتی درمانی منتخب شهرستان بندر عباس شرکت داشتند. روش نمونه گیری خوشه ای- سهمیه ای، و ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه سلامت عمومی Goldberg  و Hillier پرسشنامه شادکامی Axford بود. جهت تحلیل داده ها از از نرم افزار  SPSS   نسخه 2023 ، و آمار توصیفی (فراوانی ، درصد و میانگین و انحراف معیار) و تحلیلی (کای دو، و تی مستقل، آنالیز واریانس)، استفاده شد.

از 260 نفر زن سالمند  با همسر در این پژوهش، 218 نفر (8/83 درصد) ، و از130 نفر زن سالمند بدون همسر83 نفر (8/63 درصد) زیر 70 سال سن داشتند. اکثر زنان بدون همسر (6/67 درصد)، و با همسر (65 درصد)، دارای 5 تا 9 فرزند، و بیش از نیمی از آنان در هر دو گروه دارای 5 تا 9 فرزند متاهل بودند. حدود نیمی از زنان در دو گروه دارای تحصیلات ابتدایی، و اکثرا خانه دار بودند. از لحاظ وضعیت اقتصادی اغلب (5/61 درصد از هر گروه) در سطح متوسط، و نزدیک به نیمی از نظر مالی وابسته بودند. دو گروه مورد مطالعه از لحاظ تمام متغیرهای جمعیت شناختی به جز سن و تعداد سالهای زندگی با همسر همگن بودند نتایج نشان داد گرچه که سالمندان با همسر، در مقایسه با سالمندان بدون همسر از سطح سلامت عمومی مطلوب تر، و شادکامی بیشتری برخوردارند، اما نتایج آنالیز کوواریانس نشان داد که این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار نیست.

گرچه برخی از تغییرات در سلامت جسمی و روانی با وضعیت تاهل قابل توضیح است ، اما احتمالا عوامل دیگری غیر از صرف داشتن همسر ، مانند کیفیت روابط خانوادگی نیز بر حس رفاه، سلامتی و شادکامی این زنان سالمند تاثیر گذار است، که شناسایی آن ها مستلزم انجام تحقیقات بیشتری است.