تناص از برده بوصیری تا مدیحه هاتف اصفهانی

از دیدگاه التناص (النصوصیه)، هیچ اثر ادبی مستقلی در دنیای گسترده ادبیات وجود ندارد و هر اثر تحت تاثیر متون پیش از خود و در سایه روابط بینامتنی خلق می‌شود. این روابط چنان درهم‌ تنیده‌اند که در متن حاضر، علاوه بر روابط فکری و ادبی، ارتباط عمیق فرهنگی و دینی را نیز می‌توان دید. مدح پیامبر اسلام(ص) از جمله متونی هستند که در آن‌ها علاوه بر مضامین مشترک دینی، محورهای همسانی را می‌توان سراغ گرفت. «برده بوصیری» قصیده عربی در موضوع اخیر است که به عنوان یک پیش‌متن، با پیروی شاعران مسلمان از جمله هاتف اصفهانی رو‌به‌رو شده‌است. تحلیل توصیفی با رویکرد بینامتنی این دو قصیده نشان می‌دهد که هاتف اصفهانی در ساختار، اسلوب واژگانی و به‌کارگیری غرض مدح، نیم‌نگاهی به برده بوصیری داشته، ولی در پردازش مضامین تحت تاثیر جهان‌بینی شیعی و روح لطیف عرفان ایرانی قرار دارد و مستقل عمل کرده‌است.