مدل سازی نسبت تاجی درختان صنوبر دلتوئیدس (Populus deltoids Marsh) در جنگل کاری های استان گیلان

مدل های رشد و محصول جنگل، ابزارهای تصمیم گیری در مدیریت جنگل هستند. شاخص نسبت تاجی یکی از ابزارهای تصمیم گیری است که از نسبت طول تاج زنده به ارتفاع کل درخت به دست می آید و به عنوان یک پارامتر مفید در ارزیابی سلامت جنگل، تنومندی درخت، کیفیت چوب، ثبات و استحکام درختان در مقابل باد، وضعیت رشد درختان و کیفیت رویشگاه، به شمار می رود. هدف از این تحقیق، مدل سازی نسبت تاجی درختان صنوبر دلتوییدس با استفاده از رگرسیون های خطی و غیرخطی نمایی، لجستیک و چاپمن-ریچارد در جنگل کاری های استان گیلان بود.

بدین منظور داده های مربوط به 660 اصله درخت صنوبر دلتوییدس شامل قطر برابرسینه، قطر یقه، ارتفاع کل، طول تاج، عرض تاج، سطح تاج، قطر تاج، سطح مقطع، ضریب سیلندری، ارتفاع تنه و نسبت تاجی اندازه گیری و ثبت شد. برای ارزیابی و مقایسه مدل های مختلف، از ضریب تبیین (R2)، آزمون t جفتی و از چهار آماره ارزیابی صحت میانگین خطا، انحراف معیار خطا، میانگین خطای نسبی و جذر میانگین مربعات خطای نسبی استفاده شد.

نتایج مربوط به بررسی ضریب تبیین مدل های خطی و غیرخطی نشان داد که همه مدل ها از ضریب تبیین قابل قبولی برخوردارند (0/649 تا 0/743). آماره های ارزیابی صحت نیز نشان داد که از بین مدل های بررسی شده، تنها مدل های نمایی و خطی دارای صحت بیشتری هستند (به ترتیب 5/84 و 18/21). اما نتایج آزمون مقایسه میانگین ها نشان داد که بین میانگین نسبت تاجی برآورد شده با مدل نمایی و میانگین اندازه گیری شده، اختلاف معنی داری وجود ندارد؛ در حالی که بین مدل های خطی، لجستیک و چاپمن-ریچارد با میانگین اندازه گیری شده، اختلاف معنی داری وجود دارد(00/0 =Sig.). با توجه به نتایج دقت و صحت مدل های مورد بررسی، مدل نمایی به عنوان مدل مناسب تر برای برآورد نسبت تاجی درختان صنوبر دلتوییدس در جنگل کاری های استان گیلان انتخاب شد.

براساس نتایج به دست آمده می توان استفاده از شاخص نسبت تاجی را به منظور انتخاب گونه مناسب جهت زراعت چوب پیشنهاد داد.