تاثیر نوع حلال بر میزان مواد فنلی، فلاونوئیدی و خواص آنتی اکسیدانی برگ پانزده گیاهان دارویی منطقه رودان واقع در جنوب ایران

ترکیبات فنلی و فلاونوییدها خواص بیولوژیکی متعددی مانند خاصیت آنتی اکسیدانی، به دام انداختن رادیکال های آزاد و خاصیت ضدالتهاب دارند. حلال های مختلف قابلیت متفاوتی در استخراج مواد فنلی و خواص آنتی اکسیدانی دارند؛ بنابراین، در این تحقیق سعی شد ضمن بررسی و مقایسه گیاهان گوناگون حوزه جنوب کشور از لحاظ محتوای فنلی و خواص آنتی اکسیدانی، تاثیر نوع حلال بر موارد یادشده نیز بررسی گردد.

تعداد 15 ژنوتیپ (انجیر معابد، لوز [گارم زنگی]، انجیر، سپستان، شاه توت، فالسا، گواوا، انبه 1، انبه 2، اکالیپتوس، جمبو، کنار 1، هندوانه ابوجهل، کنار 2، انار) از گیاهان دارویی جنوب کشور، بر اساس دو نوع عصاره متانلی و استونی از لحاظ میزان خواص آنتی اکسیدانی و مواد فنلی و فلاونوییدی در طرحی به صورت فاکتوریل، در قالب کاملا تصادفی و در سه تکرار ارزیابی شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Statistic vol.10 و مقایسه میانگین ها با استفاده از حداقل تفاوت معنی دار (LSD) در سطح احتمال 1 درصد انجام گردید.

نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل گیاه و خواص آنتی اکسیدانی (بر اساس DPPH) برای عصاره استونی و متانولی، در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. در استفاده از حلال استونی، بیشترین میزان فنل در اکالیپتوس (mg/gFW43/7) و سپس جمبو (mg/gFW52/6)، فلاونویید در انبه 1(mg/gFW21/23) و سپس لوز (گارم زنگی) (mg/gFW75/18) و اکالیپتوس (mg/gFW36/15) و بیشترین خواص آنتی اکسیدانی در گواوا (24/85 درصد) و سپس کنار 1(68/82 درصد) و لوز (گارم زنگی) (31/82 درصد) به دست آمد. در استفاده از حلال متانلی، بیشترین میزان فنل از جمبو (mg/gFW82/7) و سپس اکالیپتوس (mg/gFW34/7)، فلاونویید از لوز (گارم زنگی) و انبه 1(به ترتیب mg/gFW46/24 و mg/gFW06/25) و سپس فالسا (mg/gFW07/16) و کنار 1 (mg/gFW51/13) و بیشترین خواص آنتی اکسیدانی از لوز (گارم زنگی) (07/82 درصد) و سپس انار (97/78 درصد) و کنار 1 (16/78 درصد) حاصل شد.

حلال استون موثرترین حلال در استخراج موادی فنلی و فلاونوییدی با خاصیت اکسیدانی بالاست و کنار و لوز (گارم زنگی) موثرترین گیاهان از لحاظ میزان مواد فنلی و خاصیت آنتی اکسیدانی هستند.