بررسی انگاره «شهود» در حل مسئله آگاهی بر مبنای نگرش اشراقی

اندیشه شهود که در فلسفه سهروردی برای تبیین هستی شناسی نفس و ادراک بیان شده است، می تواند به نحوی جامع پدیدارهای ادراکی را توجیه کند. فیلسوفان مسلمان و اندیشمندان غربی به پرسش از چیستی ادراک و آگاهی پاسخ های گوناگونی داده اند. در میان پاسخ ها دو سنت دوگانه انگاری و این همانی شهرت و کارایی بیشتری دارد. سنت دوگانه انگاری، که عقیده فیلسوفان مسلمان و منطبق بر آموزه های دینی است، با تقریرهای متعددی بیان شده است. در این میان تقریر سهروردی که مبتنی بر درکی تجربی شهودی از نفس است و از شهود به مثابه روش بررسی مسایل نفس بهره می گیرد، از قابلیت بیشتری برای حل مسئله ادراک برخوردار است. ویژگی شهودی دیدگاه سهروردی این امکان را می دهد که با درکی مستقیم سراغ مسایل نفس برویم و تبیینی پذیرفتنی برای هر یک از مشکلات مطرح کنیم. در این پژوهش می کوشیم با تکیه بر دیدگاه اشراقی به پرسش اصلی چیستی ادراک و آگاهی پاسخ دهیم. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی است و از اندیشه شهود برای فهم و بررسی مسایل ادراک بهره می گیریم.