مروری بر تکنولوژی چاپ سه بعدی و کابربردهای آن در جراحی

رشد چشم گیر تکنولوژی چاپ سه بعدی در سال های اخیر موجب کاربرد این فناوری نوین در بسیاری از زمینه های پزشکی شده است به طوریکه مطالعات انجام شده در دهه های اخیر نشان دهنده اهمیت ویژه این تکنولوژی در بهبود عملکرد بسیاری از روش های درمانی می باشد. از آنجا که جراحی یکی از اصلی ترین روش های درمان در حوزه پزشکی محسوب می شود، ظهور تکنولوژی چاپ سه بعدی در زمینه جراحی و ایجاد قسمت های مختلف بدن بیمار، موجب بهبود عملکرد جراح و افزایش سطح دقت و کیفیت جراحی خواهد شد. در واقع از آنجا که جراحی های پیچیده جهت اطمینان از موفقیت آمیز بودن روش درمانی به کاررفته نیازمند درک بصری دقیق تر قبل از عمل بوده، تکنولوژی چاپ سه بعدی می تواند به عنوان یک روش نوید بخش برای تولید مدل های دقیق تر، سریع تر و ارزان تر در نظر گرفته شود. علاوه براین، امکان تولید محصولات بسیار تخصصی برای طیف گسترده ای از بیماران توسط فرآیند چاپ سه بعدی، به عنوان انقلابی در علم و هم چنین صنعت شناخته شود. بنابراین با توجه به اهمیت بیش از پیش فرآیند چاپ سه بعدی در جراحی های پزشکی، هدف از انجام مطالعه مروری حاضر، بررسی وضعیت فعلی فناوری چاپ سه بعدی و کاربردهای بالینی آن در ایجاد قسمت های سه بعدی مختلف بدن بیماران با استفاده از داده های تصویربرداری پزشکی جهت به کارگیری در فرآیند های جراحی می باشد.

برای بررسی کاربردهای تکنولوژی چاپ سه بعدی در جراحی، با جستجو در مقالات نمایه شده در پایگاه های داده فارسی و لاتین Scopus ،PubMed ،Science direct ،Scholar ، در نهایت تعداد 34 مطالعه مرور گردیدند.

نتایج مطالعات انجام شده نشان دهنده اهمیت بالقوه تکنولوژی چاپ سه بعدی در جراحی می باشد به طوریکه می تواند منجر به بهبود نتایج درمانی به دست آمده شود. هم چنین از آنجا که وسایل تولید شده توسط فن آوری چاپ سه بعدی، متناسب با آناتومی هر بیمار می باشد، بکارگیری این وسایل می تواند خطاهای مرتبط به وجود آمده در حین عمل را کاهش دهد. در این مقاله سعی شده است تا کاربردهایی هم چون جراحی فک و صورت، ستون فقرات، کبد و... به طور خلاصه مورد بحث قرار گیرد. شایان ذکر است علاوه بر مزایای بسیار با ارزش این تکنولوژی، می توان به معایبی هم چون محدودیت در اندازه چاپ و هزینه بر بودن فرآیند چاپ اشاره کرد که مطالعات بسیاری سعی در رفع کاستی های موجود تکنولوژی چاپ سه بعدی در کاربردهای بالینی دارند.