تغییرات گسترش تپه های ماسه ای و پوشش سطوح تحت تاثیر سرعت باد در بیابان های همجوار اکوسیستم های ماندابی

نبکازارها، رخساره های فرسایشی در مرحله حمل و انتقال است که تخریب پوشش گیاهی به کاهش نشست رسوبات در اطراف پوشش گیاهی منجر می شود و پس از آن، فرسایش همچنان ادامه می یابد. این پژوهش، با هدف بررسی روند سرعت باد و تغییرات رسوب در نبکازارهای شرق هرمزگان و همجوار اکوسیستم های ماندابی انجام شد. در پژوهش حاضر، نمونه برداری پوشش گیاهی و خاک انجام و عوامل رسوب (حجم تلماسه، عرض و...) اندازه گیری شد. در بخش دیگر، از داده های ایستگاه سینوپتیک جاسک، میناب و سیریک طی دوره آماری 1990-2020 و پایگاه بازتحلیل شده ECMWF  استفاده شد. همچنین برای بررسی تغییرات سطح نبکا، از تصاویر ماهواره لندست مربوط به سه دهه استفاده شد. برای صحت سنجی داده های پایگاه نیز از روش های R2 ، MSE و RMSE و برای محاسبه روند، از آزمون ناپارامتریک من کندال  (M-k)  استفاده شد. بر اساس نتایج، ارتفاع گیاه به عنوان مهم ترین و تاثیرگذارترین متغیر مستقل در انباشت رسوب سیریک شناسایی شد. مقدار R2 در ایستگاه های مورد مطالعه، بین 0.73 تا 0.94 متغیر بود و متوسط سرعت باد در سیریک به میزان   m/s10.35 محاسبه شد. نتایج مطالعات سرعت باد و تغییرات مساحت مناطق رسوب گذاری شده منطقه طی چند دهه اخیر، نشان داد که میزان سطح رسوبات موجود در منطقه کاهش یافته است. با توجه به اینکه یافته ها نشان داد سرعت باد تغییرات زیادی نداشته است؛ بنابراین، می توان نتیجه گرفت که عوامل نشست رسوبات یا پوشش گیاهی در منطقه دستخوش تغییر و تخریب شده است. این امر بیانگر کاهش عملکرد رسوب گذاری نبکاها در کنترل فرسایش بادی است که به انتقال رسوبات بادی به مناطق مجاور منجر شده است.