تصویر زن در آثار سینمایی اصغر فرهادی

سینمای اصغر فرهادی، برنده جایزه اسکار، با تمرکز بر حضور بیشتر زنان و ارایه نقش های کلیدی بدان ها، به مقوله «زن» توجه ویژه نشان داده است، اما باید دریافت بازنمایی زن در این آثار تا چه حد توانسته از تصورات قالبی و کلیشه های مردانه رها شود؟ فیلم های «رقص در غبار»، «شهر زیبا»، «چهارشنبه سوری»، «درباره الی»، «جدایی نادر از سیمین»، «گذشته»، «فروشنده» و «همه می دانند» آثاری هستند که در آن ها زن نقطه کانونی فیلم به شمار می آید. در این پژوهش کوشیده ایم  با روش تحلیل محتوای کیفی، و این رویکرد که فرهادی با بازنمایی زندگی زنان به اهمیت بخشی او توجه کرده، به بررسی این فیلم ها بپردازیم. بررسی کدها، مقولات و مفاهیم نشان می دهد که اگرچه تعداد و اهمیت کاراکترهای زن و نیز سپردن نقش های کلیدی بدان ها با گذشت زمان روبه فزونی بوده، در عین حال زنان با کنش های منفعلانه، نقش های شغلی جنسیت زده و عدم حضور در عرصه عمومی، به شکلی وابسته به همسر از نظر مالی، بحران زا، مستاصل، ناتوان و بی کفایت نمایش داده می شوند. به نظر می رسد جهت اهمیت بخشی به زن، تمرکز بر موضوع زن کافی نیست و باید به لایه های پنهان روایت ها که حاکی از ذهنیت و تصورات قالبی مردانه است، نیز توجه کرد.