اصالت سنجی روایت نبوی «برتری پیامبرخاتم و آل او بر پیامبران»

برتری رسول اکرم(ص) بر پیامبران پیشین از عقاید اجماعی مسلمانان است. امامیه بر اساس نصوص متعدد به افضلیت اهل‏بیت(ع) بر سایر پیامبران نیز باور دارد. برخی منابع متاخر امامیه در تبیین برتری پیامبر و آل او، به روایتی نبوی در امالی ابن‏بابویه استناد جسته اند که از گفتگوی رسول خدا(ص) و فردی یهودی درباره تفاضل حضرت محمد(ص) و حضرت موسی(ع) خبر می‏دهد. نوشتار حاضر امکان صدور این روایت از پیامبراکرم را با کاربست روش های نقد متن می سنجد. اصالت ساختار روایت برپایه مشابه یابی بخش های قابل تجزیه روایت در تراث اسلامی موجود کهن تر از امالی صورت گرفته و برآیند آن امکان وام گیری دو بخش پایانی روایت از منابع پیشین بر پایه شباهت لفظی، معنایی و اسلوب بیانی است. اصالت محتوای روایت نیز بنابر میزان فراوانی مفاهیم محوری روایت در مجموعه روایات منسوب به حضرت محمد(ص) بررسی شده و رهاورد آن تقویت انتساب مضمون بخش پایانی روایت به پیامبر اکرم(ص) است. از این رو، صدور روایت در قالب کنونی و انتساب برخی مضامین مندرج در متن به پیامبر اکرم(ص) تردید برانگیز است. با این حال، نوشتار حاضر احتمال عرضه این مضامین و آموزه های مبتنی بر آن را از جانب سایر معصومان نفی نمی کند و نقد روایت یاد شده به معنای انکار آموزه افضلیت رسول خاتم و آل او نیست.