بررسی فعالیت بازدارندگی آلفا-آمیلاز و آلفا-گلوکوزیداز برخی از نسخه‎ های سنتی گیاهی با استفاده از روش بیواتوگرافی/ طیف‎سنجی جرمی

دیابت، یکی از شایعترین بیماریه ای متابولیک در بسیاری از جوامع بوده که بر زندگی انسان و کیفیت آن تاثیر داشته است. طب سنتی جایگزین و مکمل، از نسخه های گیاهی به صورت مفرده یا مرکبه برای کاهش عوارض دیابت استفاده می کند. این روش های قدیمی با بیش از صد سال قدمت، مبتنی بر تجربه انسانی در درمان و مدیریت عوارض بیماری در مناطق جغرافیایی مختلف می باشند.

این پژوهش سعی دارد موثرترین نسخه طب سنتی را در مهار آنزیم های مرتبط با دیابت پیدا و توصیه کند.

با توجه به استفاده کامل و گسترده از گیاهان دارویی، در این تحقیق، 15 نسخه گیاهی ایرانی و عراقی معتبر در کنترل عوارض دیابت برای مهار آنزیم های آلفا آمیلاز و آلفا گلوکوزیداز مورد بررسی قرار گرفتند. ترکیبات شیمیایی موثرترین نسخه در مهار این آنزیم ها با استفاده از روش HPTLC جدا شدند. برای توسعه کروماتوگرام از فاز متحرک حاوی اتیل استات: تولوین: متانول: اسید فرمیک استفاده شد. برای بررسی موثرترین مولکول ها از روش مهار آنزیمی روی صفحه HPTLC استفاده شد. پس از آن، مولکول های تاثیرگذار با استفاده از روش LC-ESI/MSMS شناسایی شدند.

بر اساس نتایج، نسخه شماره 3 (از نسخه گیاهی عراقی) حاوی عصاره دو گیاه Prunus mahaleb L. (محلب) و Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb به عنوان بهترین مهارکننده های آنزیمهای آلفا آمیالز و آلفا گلوکوزیداز شناخته شد.

آنالیز شیمیایی و مولکولی این نسخه به روش HPTLC و سپس توسط  LC-ESI/MSMS انجام شد که نشانده نده دو ترکیب کاتچین و اپی کاتچین می باشد.