بررسی رابطه همبستگی یادگیرنده بودن سازمان ها با سطح فرهنگ ایمنی آن ها در صنایع هسته ای و پرتوی ایران

توصیه به ایجاد سازمان یادگیرنده از مهم ترین توصیه های آژانس بین المللی انرژی اتمی برای داشتن فرهنگ ایمنی پیشرفته در سازمان ها است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربی رابطه همبستگی یادگیرنده بودن یک سازمان با فرهنگ ایمنی آن در صنایع هسته ای و پرتوی ایران انجام شده است.

در این تحقیق ارتباط دو مفهوم سازمان یادگیرنده و فرهنگ ایمنی سازمانی توسط داده های آماری جمع آوری شده از نمونه آماری 388 نفر از کارکنان 45 شرکت فعال در صنایع پرتوی و هسته ای در حوزه های پرتو پزشکی، رادیوگرافی صنعتی و تاسیسات پرتوی و هسته ای ایران با روش حداقل مربعات جزیی (PLS) و نرم افزار SmartPLS3 مورد تجزیه وتحلیل همبستگی قرار گرفت. از پرسشنامه های یانگ و همکاران (DLOQ) در سال 2004 برای سنجش میزان یادگیرنده بودن سازمان ها و پرسشنامه  آژانس بین المللی انرژی اتمی (SCPQ-LH) در سال 2017 برای سنجش سطح فرهنگ ایمنی آن ها استفاده شد.  

با توجه به یافته های به دست آمده در این تحقیق یادگیرنده بودن، قادر به تبیین 52 درصد از تغییرات متغیر فرهنگ ایمنی در سازمان ها، می باشد. علاوه بر این، مشاهده شد که میزان این تاثیر در چهار زیرگروه مختلف صنایع پرتوی و هسته ای به دلیل تفاوت های زمینه ای آن ها، از اختلاف معناداری برخوردار است و از مقدار 65 درصد برای تاسیسات هسته ای و 59 درصد برای پرتو پزشکی تا مقدار 45 درصد برای تاسیسات پرتوی و 34 درصد برای رادیوگرافی صنعتی در حال تغییر است.

یافته ها از همبستگی معنادار متغیرهای پنهان سازمان یادگیرنده و فرهنگ ایمنی در سازمان ها حکایت دارد و مطابق نتایج به دست آمده، می توان از ارتقاء حالت یادگیرندگی در سازمان ها به عنوان عاملی کلیدی، در جهت بهبود فرهنگ ایمنی در آن ها یاد کرد.