بررسی و مقایسه برنامه های اول تا پنجم توسعه در ج. ا. ایران از منظر شاخص های سیاستگذاری اقتضائی

سیاستگذاری و برنامه ریزی توسعه ای باید توانایی و قابلیت مواجه با پدیده های ناشناخته و احتمالی در عمل را داشته و با  ایجاد نوعی تعادل استراتژیک بین محیط برنامه ریزی، اهداف و خط مشی های تبین شده زمینه تحقق را فراهم سازد. سازواری(تناسب)، انسجام(بهم پیوستگی) و تاب آوری(انعطاف) در برنامه های توسعه را باید از ارکان اساسی برنامه ریزی اقتضایی دانست. سوال اصلی مقاله حاضر این است که کدامیک از برنامه های توسعه کشور(اول تا پنجم پس از پیروزی انقلاب)توانسته اند از منظر شاخص های سه گانه سیاستگذاری اقتضایی، اهداف تعیین شده خود را محقق سازند؟ بررسی صورت گرفته نشان دهنده این واقعیت است که علیرغم تاکیدات نظری برنامه های چهارم و پنجم بر ضرورت رعایت شاخص های سیاستگذاری اقتضایی و بومی سازی برنامه ریزی توسعه، برنامه سوم توسعه بهترین وضعیت را از لحاظ عملکردی و توجه به شاخص های اقتضایی در میان برنامه های پنجگانه توسعه داشته و برنامه های اول و دوم توسعه را غیراقتضایی ترین برنامه های توسعه بعد از انقلاب باید دانست. این مقاله از نظر روش شناسی با اتخاذ روش توصیفی و مقایسه ای و با بهره گیری از شیوه جمع آوری کتابخانه ای با دسترسی به منابع دست اول درجهت تقویت رویکرد راهبردی سیاستگذاری اقتضایی ارایه گردیده است.