تحلیل مورفومتری و مخاطرات تکتونیکی گسل زندان در منطقه جاسک به منظور توسعه پایدار

در این مقاله به بررسی شاخص های ژیومورفیک حوضه زهکشی جاسک و تاثیر گسل زندان بر این شاخص ها و در نتیجه تاثیر آن بر مخاطرات زمین ساختی منطقه با استفاده از نرم افزارهایGlobal Mapper  و Arc GIS پرداخته شده است. شاخص های محاسبه شده عبارت اند از: شاخص طول- شیب رودخانه (SL)، نسبت عرض کف دره به ارتفاع آن (Vf)، شاخص نبود تقارن حوضه زهکشی (Af)، پیچ وخم پیشانی کوهستان (Smf)، شاخص سینوسی رودخانه (Bs)، فاکتور توپوگرافی عرضی (T) و شاخص زمین ساخت فعال نسبی (Iat). منطقه پژوهش در جنوب ایران و جنوب شرق استان هرمزگان قرار دارد. در این منطقه، گذر گسل زندان که جداکننده دو صفحه زاگرس و مکران است، سبب ایجاد ساختارهای مختلف زمین شناسی و فرایندهای تکتونیکی حاصل از آن شده که عامل اصلی بروز مخاطرات در این منطقه اند. بر اساس نتایج تحقیق و شاخص های تکتونیکی، منطقه در شرایط تکتونیکی متوسطی به سر می برد. عوامل تهدیدکننده منطقه، از جمله تاثیر گسل زندان بر بالاآمدگی منطقه سبب افزایش شیب منطقه در قسمت های شمالی و در نتیجه افزایش سرعت جریان آب و طغیان رودخانه ها در مناطق پایین دست و ایجاد ناپایداری دامنه ای و رانش زمین در منطقه شده اند. بنابراین با برنامه ریزی درست و آگاهی کامل از شرایط تکتونیکی حاکم بر منطقه می توان از توان مخاطرات و حوادث طبیعی پیش بینی پذیر کاست.