بررسی سبک شناسی غزلیات «عماد فقیه کرمانی»

هدف مطالعات سبک‌شناسی، کشف و تبیین شاخصه ها و ویژگیهای حاکم بر متون است که از رهگذر تحلیل عناصر سبک‌ساز، حاصل میشود. این مقاله به بررسی ویژگیهای سبکی در غزلیات عماد فقیه کرمانی میپردازد.

این مقاله براساس مطالعات کتابخانه ای و به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام شده است. <-a>

عماد فقیه کرمانی، با واسطه شیخ نظام الدین محمود، از پیروان طریقه شیخ زین الدین کامویی و همین شخص نیز از تربیت‌شدگان شیخ شهاب الدین ابوحفص عمر سهروردی بوده است. عماد پیرو طریقت ملامتیه بوده و در اشعارش مضامین عرفانی گوناگونی بکار برده که این نظریه را تایید میکند. عماد از شاعران گروه تلفیق محسوب میشود که سعی دارد دو نوع غزل عاشقانه و عارفانه را با چاشنی قلندریات و ملامتیه، به هم پیوند زند.

در سطح موسیقایی، بحر رمل بیشترین اوزان و بحور مقتضب و متدارک سهم کمتری را به خود اختصاص داده اند و استفاده از ردیف جزو مشخصه های سبکی وی محسوب میشود. موسیقی درونی اشعار عماد نیز با فراوانی جناس و تکرار تقویت شده است. جناس اشتقاق بیشترین بسامد را از میان انواع جناس در اشعار وی دارا است و بسامد بالای تکرار نشانگر تاکید عماد بر مفاهیم ذهنی خود است. عنصر غالب در سطح بلاغی اشعار وی تشبیه است و تشبیهات حسی به حسی، مفروق، مفرد و جمع در غزلیات عماد بسامد بیشتری دارند. عماد فقیه در غزلیاتش به انواع تناسبات لفظی و معنایی توجه نشان داده تا غنای موسیقی معنوی غزلیاتش را بیشتر سازد. ایهام و انواع آن در افزایش موسیقی معنوی غزلیات عماد نقش موثری دارند. در زمینه فکری، ژانر غنایی و زیرژانرهای عارفانه، عاشقانه و قلندری قرار دارد. همچنین عماد فقیه، اهل صومعه و تقوا، زاهدان مدعی، ریاکاران، و... را به باد انتقاد گرفته و با طنزی تلخ، بر آنان تاخته است.