ارزیابی اثرات سمی اسید آمینه های لیزین و لیزین نانو بر وزن، رشد و ضایعات هیستوپاتولوژیک بدن جنین با استفاده از مدل جنینی ماکیان

مصرف مکمل های غذایی حاوی اسید آمینه لیزین با سرعت چشمگیری در حال افزایش است اما اثرات آسیب شناختی و تراتوژنیک این اسید آمینه بر جنین انسان هنوز به خوبی مشخص نیست. نانوداروها قدرت نفوذپذیری به بافت ها را افزایش می دهند، لذا استفاده از آنها در علوم پزشکی و تغذیه مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه، سمیت اسید آمینه لیزین و شکل نانوی آن با استفاده از مدل جنینی ماکیان مورد بررسی قرار گرفت.

در این مطالعه تجربی، تعداد 70 تخم مرغ نطفه دار به هفت گروه مساوی تقسیم شد. در گروه کنترل cc 5/0 فسفات بافر سالین و در گروه های آزمایش cc 5/0 لیزین و لیزین نانو در دوزهای mg/kg 30، mg/kg 50 و mg/kg 100 وزن تخم مرغ تلقیح گردید. به جنین ها تا روز 18 اجازه رشد داده شد، سپس از نظر ضایعات ماکروسکوپی و میکروسکوپی بررسی شدند. جهت تعیین اختلاف معنی دار بین گروه ها از نرم افزار SPSS و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی استفاده شد و سطح معنی داری کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.

تزریق دوز mg/kg 100 اسید آمینه لیزین نانو منجر به کاهش وزن و رشد جنین شد. اسید آمینه های لیزین و لیزین نانو باعث بروز آثار آسیب شناختی متفاوتی شامل ادم در بافت های مغز و ریه، میکروترومبوز مغز، دژنراسیون سلول های کبدی و اتساع ساینوزوییدها، کبد چرب، پرخونی و اتساع مویرگ های قلب، رابدومیولیز و جایگزینی عضلات قلبی بوسیله بافت های میکسوماتوز، آتروفی گلومرول های کلیوی، پرخونی در اندام های مغز، ریه، کبد و کلیه گردید.

دوره جنینی در ماکیان شبیه انسان است لذا مصرف اسید آمینه لیزین و لیزین نانو طی دوران بارداری ممکن است آثار نامناسبی بر اندام های داخلی جنین انسان داشته باشد، بنابراین پیشنهاد می گردد مصرف آنها در دوران بارداری با احتیاط صورت پذیرد.