قواعد سپرده گذاری میکروارگانیسم ها در مراجع بین المللی سپرده گذاری (IDAs) با تاکید بر معاهده بوداپست

میکروارگانیسم ها بخش قابل توجهی از تنوع زیستی را تشکیل می دهند و رشد اختراعات مربوط به میکروارگانیسم ها نشان دهنده اهمیت و کاربرد آنها در صنایع گوناگون با استفاده از زیست فناوری است. نگهداری میکروارگانیسم ها از دو منظر حفاظت از ذخایر ژنتیک و تنوع زیستی و شمولیت ضوابط حمایتی نظام حقوقی ثبت اختراع قابل بررسی است. در مواردی که اختراع در مورد یک میکروارگانیسم است، در برخی کشورها همانند ایالات متحده الزاما استفاده از توصیف های مکتوب برای افشا کافی نیست و نیاز است تا یک نمونه از میکروارگانیسم نیز در مرجعی تخصصی سپرده شود. بر این اساس، سپرده گذاری میکروارگانیسم ها با هدف احراز جامع شرط افشا نظام ثبت اختراع مطابق مفاد معاهده بوداپست، به عنوان موضوعی جدی در سطح بین المللی به رسمیت شناخته شده است. در مقاله حاضر، با روش پژوهش های اسنادی و کتابخانه ای، ضمن تبیین گستره مفهومی واژه میکروارگانیسم در معاهده بوداپست، به بررسی و تحلیل قوانین حفظ، نگهداری و دسترسی به میکروارگانیسم ها در مراجع بین المللی سپرده گذاری بر پایه مفاد معاهده بوداپست پرداخته شده است. همچنین با بررسی چالش مجموعه های کشت ایران در پیوستن به معاهده بوداپست، نتیجه گیری شده است که حمایت های حقوقی و تکمیل زیرساخت های تخصصی، حلقه مفقوده مهم در حوزه حفاظت ذخایر ژنتیکی ایران و ثبت اختراع میکروارگانیسم ها است.