ارزیابی اثر عناصر کم مصرف آهن و روی بر عملکرد کمی و کیفی گندم تحت تنش شوری در اقلیم خوزستان

شوری و آهکی بودن خاک و آب آبیاری و پایین بودن موادآلی در خاک های زراعی کشور موجب کمبود عناصر غذایی قابل جذب گیاه می گردد. این مطالعه در شهرستان اهواز در یک خاک آهکی و شور با بافت رسی سیلتی تحت کشت گندم به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با 16 تیمار کودی در سه تکرار و مجموع 48 نمونه در دو سال متوالی اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح صفر، 30، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و فاکتور دوم شامل 0، 5/2، 5، 5/7 کیلوگرم در هکتار سکوسترین آهن بودند. اثرات متقابل روی و آهن بر میزان وزن هزار دانه، تعداد دانه در خوشه، تعداد پنجه و اثرات ساده روی بر عملکرد کل معنی دار بودند. با وجود تاثیر کمتر کاربرد آهن نسبت به روی بر عملکرد و اجزا عملکرد گندم در شرایط شور، کاربرد توام عنصر روی و آهن در نسبت مشخص بر اجزای عملکرد گندم تاثیر مثبتی داشت. اثرات متقابل و ساده کاربرد عناصر آهن و روی بر شاخص های کیفی دانه گندم شامل هکتولیتر، پروتیین، سختی و رطوبت معنی داری نبود (p  05/0). اما، کاربرد بیش از 60 کیلوگرم در هکتار سولفات روی موجب کاهشی معنی-دار (13/0) در شاخص زلنی دانه گندم گردید. براساس تحلیل اقتصادی تیمارها، تاثیر آن ها بر عملکرد کیفی و کمی گندم و نقش این عناصر کم-مصرف در سلامت انسان، کاربرد 30 کیلوگرم در هکتار کود روی (خاک کاربرد) و 5/2 کیلوگرم در هکتار کود آهن (کودآبیاری) در مرحله پنجه زنی برای کشت گندم در خاک های شور استان خوزستان پیشنهاد گردید.