بررسی روند تحقیقات علمی جهان در حوزه خدمات اجتماعی کتابخانه های عمومی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس با رویکرد علم سنجی

هدف پژوهش حاضر، تحلیل و بررسی پژوهش های نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس، مرتبط با حوزه خدمات اجتماعی کتابخانه های عمومی از سال 1939 تا 2020 است.

این پژوهش مطالعه ای کاربردی است که با روش کتابخانه ای و علم سنجی انجام شده است. جامعه ی پژوهش، شامل 1465تولیدعلمی است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل ، آمار توصیفی (توزیع فراوانی) و جهت ترسیم نقشه ها نیز از VOS viewer، pajek، Ucinet و Net Draw استفاده شده است.

 بیشترین روند رشد تولیدات علمی در بازه 1979-1983 با میزان 3 % و کمترین روند رشد نیز در بازه 2019 - 2020 با 0.61 - % به ثبت رسیده است. دانشگاه مریلند با 28 مدرک فعال ترین سازمان در این حوزه است. در میزان تولیدات علمی کشور آمریکا به تنهایی با 37 درصد، در صدر قرار گرفته است. ، با توجه به واژگان پربسامد، مفاهیم اصلی درپنج خوشه طبقه بندی شد.

بازه زمانی 81 ساله نشان داد که تولیدات علمی حوزه خدمات اجتماعی کتابخانه های عمومی روند افزایشی را پیش رو داشته است. درمیان دانشگاه های داخلی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نسبت به سایر دانشگاه های داخلی در شرایط بهتری قرار دارد. «نقش کتابخانه عمومی»، « مشارکت اجتماعی شهروندان»، «سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی»، «سرمایه اجتماعی» و « ارتباطات علمی»، خوشه های موضوعی پژوهش ها در این حوزه هستند.اصالت و ارزش: این نخستین پژوهش با رویکرد کمی است که به دنبال بررسی تحقیقات در زمینه خدمات اجتماعی کتابخانه های عمومی است که می تواند برای سیاستگذاران حوزه خدمات اجتماعی کتابخانه های عمومی سودمند واقع شود.