مسیریابی چندساختی مبتنی بر عامل در سیستم حمل و نقل عمومی

مشکلات متعدد حمل و نقل شهری نظیر آلودگی و تراکم ترافیک، تصمیم گیران را بر آن داشته تا شهروندان را ترغیب به استفاده هرچه بیشتر از وسایل حمل و نقل عمومی نمایند.  یکی از مشکلات در این زمینه، در دسترس نبودن یک سامانه جامع از تمامی وسایل حمل و نقل عمومی می باشد. مدلسازی عامل-مبنا یکی از روش های مطرح در مدل سازی پدیده های پویا نظیر ترافیک شهری است. با کمک این مدل می توان سفر درون شهری با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی را در قالب عامل ها شبیه سازی نمود و انتخاب بهینه در سفر بین دو نقطه را یافت. از این رو در این تحقیق یک مسیریابی چندساختی عامل-مبنا مشتمل بر تاکسی، اتوبوس و آژانس برای سفر درون شهری طراحی و در مدل شهری و حمل و نقل عمومی شهر قزوین پیاده سازی شد. عامل ها در مدل در نقش مسافرانی ظاهر می شوند که امکان برگزیدن هر یک از وسایل حمل و نقل ممکن را برای گذر از مبدا تا مقصد دارند و خلاهای مسیر خود را نیز با پیاده روی پر می کنند. معیارهای اصلی برگزیدن مسیر، زمان و هزینه طی طریق است. برای بررسی نتایج مدل، داده های میدانی جمع آوری شد. نتایج نشان داد که اولویت هر یک از گزینه های سفر برابر 4/0 ، 27/0 ، 19/0 و 14/.  به ترتیب مربوط به تاکسی اینترنتی، آژانس، اتوبوس و تاکسی می باشد. بررسی ها آشکار ساخت که تصمیم های افراد تا حدودی با خروجی مدل عامل-مبنا که در واقع بیانگر انتخاب های بهینه است، متفاوت می باشد. به نظر می رسد دلیل این امر تصمیم گیری پیچیده انسانی باشد که عوامل متعددی از جمله ریسک پذیری و ویژگی های شخصیتی و عادت و سایر عوامل ریز و درشت دیگر در آن نقش دارند. با این وجود، رواج یافتن چنین سامانه هایی در سطح عمومی نه تنها می تواند افراد را به استفاده بیشتر از حمل و نقل عمومی ترغیب نماید، بلکه موجب کاهش زمان و هزینه های سفر نیز خواهد شد.