مطالعه ساختار جمعیت و تجزیه ارتباط صفات مورفولوژیک کبر (spinosa Capparis) با استفاده از نشانگرهای مولکولی

کاپاریس اسپینوزا متعلق به جنس Capparis و خانواده Capparidaceae دارای 350 گونه است. این گیاه با نام تجاری کبر دارای گونه های متعددی در ایران است. کبر دارای پتانسیل های عظیمی برای کشاورزی و بهره برداری، به دلیل بازار بین المللی متنوع نشان می دهد. امروزه تمرکز بر انتخاب و اصلاح این گونه در بسیاری از کشورها انجام شده است. انواع تکنیک های تحلیلی مختلف ژنتیکی در زمینه ژنتیک مولکولی به همراه چندین نشانگر ژنتیکی مبتنی بر PCR برای ارایه اطلاعات تغییرات ژنتیکی در گونه های گیاهی استفاده می شوند. نشانگرهای ISSR و SCoT نشانگرهای غالبی هستند که می توانند برای ارزیابی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم گیاهان استفاده شوند.

برای ارزیابی ساختار جمعیت Capparis spinosa که به طور طبیعی در مناطق غرب ایران رشد می کنند، 80 ژنوتیپ از 12 مکان مختلف جمع آوری شد.

خوشه بندی با استفاده از دو نشانگر ISSR و SCoT، 80 ژنوتیپ را در دو گروه توزیع کرد. طبق نتایج تجزیه ارتباط صفات مورفولوژیکی بر اساس دو نشانگر ISSR و SCoT، همه نشانگرهای گزارش شده معنی دار بودند. در مجموع بر اساس نتایج، 966 نشانگر SCoT و 571 نشانگر ISSR که ارتباط معنی داری (در سطح احتمال 5 درصد) با صفات مورد مطالعه داشتند شناسایی شدند.

طبق گروه بندی استراکچر با استفاده از نشانگر SCoT، نمونه های مربوط به جمعیت های جمع آوری شده از کرمانشاه، چارمله، ایلام، سرپل ذهاب، قصرشیرین، گورسفید، گیلان، خسروی، نفت شهر، و سومار در یک گروه و نمونه های مربوط به جمعیت های جمع آوری شده از کرند و ایوان در یک گروه طبقه بندی شدند. طبق گروه بندی استراکچر با استفاده از نشانگر ISSR، نمونه های مربوط به جمعیت های جمع آوری شده از کرند، خسروی، نفت شهر، و بیشتر نمونه های جمع آوری شده از سومار در یک گروه، و نمونه های مربوط به جمعیت های جمع آوری شده از کرمانشاه، چارمله، ایلام، ایوان، سرپل ذهاب، قصرشیرین، گورسفید، گیلان و بخشی از نمونه های سومار در یک گروه طبقه بندی شدند. به طور کلی نشانگرهای ISSR و SCoT تنوع ژنتیکی بالایی در نمونه های جمع آوری شده از غرب ایران را نشان دادند، و نتایج تجزیه ارتباط نشان داد که استفاده از روش GLM همراه با ترکیبی از نشانگرهای مختلف می تواند در شناسایی نشانگرهای مرتبط با صفات مورفولوژیک در کبر موثر باشد.