تحلیل حساسیت تبخیر-تعرق مرجع به پارامترهای هواشناسی (مطالعه موردی: ایستگاه های سینوپتیک استان یزد)

به دلیل بحران کمی و کیفی آب در استان یزد و لزوم تخمین دقیق نیاز آبی گیاهان، تحلیل حساسیت تبخیر-تعرق مرجع به پارامترهای هواشناسی امری ضروری است. به این منظور در این مطالعه تاثیر تغییرات پارامترهای هواشناسی بر تغییرات تبخیر-تعرق مرجع (تخمینی با استفاده از معادله فایو پنمن مانتیث) در ایستگاه های هواشناسی متفاوت استان یزد مورد بررسی قرار گرفت. داده های هواشناسی بین سال های 1380 تا 1399، شامل دما، رطوبت، سرعت باد و مجموع ساعات آفتابی در محدوده 20± درصد تغییر داده شدند. بر اساس نتایج این مطالعه در هر سه مقیاس سالانه، فصلی و ماهانه پارامترهای سرعت باد، دمای بیشینه و ساعات آفتابی به عنوان مهم ترین پارامترهای موثر بر تبخیر-تعرق مرجع هستند. ضریب حساسیت تبخیر-تعرق مرجع سالانه نسبت به تغییر 20 درصدی هر یک از پارامترهای سرعت باد، بیشینه دما و ساعات آفتابی به ترتیب در محدوده (32/0-46/0)، (27/0-34/0)و (12/0-2/0) به دست آمد. به طورکلی در مقیاس فصلی بیشترین تاثیرگذاری پارامتر سرعت باد بر تبخیر-تعرق مرجع در فصل تابستان و بیشترین تاثیرگذاری پارامتر بیشینه دما بر تبخیر-تعرق مرجع در فصل بهار و پاییز بود. در ماه های آبان تا فروردین بیشترین حساسیت تبخیر-تعرق مرجع به ترتیب به پارامترهای بیشینه دما، سرعت باد و ساعات آفتابی و در ماه های اردیبهشت تا مهر به ترتیب به پارامترهای سرعت باد، بیشینه دما و ساعات آفتابی بود. بر اساس نتایج این مطالعه در مقیاس ماهانه ضریب حساسیت تبخیر-تعرق مرجع به پارامتر سرعت باد در ایستگاه های با ارتفاع کمتر، بیشتر است. همچنین تغییر ارتفاع ایستگاه های هواشناسی مورد بررسی در حساسیت تبخیر-تعرق مرجع به سرعت باد در مقیاس سالانه و فصلی موثر بوده است.