بررسی آزمایشگاهی و تعیین ابعاد آب شستگی ناشی از جت های متقاطع متقارن

یکی از معضلات موجود در سازه های هیدرولیکی سدها آب شستگی در پایین دست آنها می باشد. در تحقیق حاضر 54 آزمایش برای بررسی و تحلیل آب شستگی ناشی از جتهای متقاطع متقارن و 9 آزمایش با جت منفرد معادل بعنوان تستهای مرجع در بستر با قطر متوسط 4/1 میلیمتر انجام شده است و روابطی برای پیش بینی ابعاد حفره آب شستگی (عمق، طول و عرض حفره و همینطور محل قرارگیری انتهای پشته پایین دست) ارایه شده است. آزمایشها با تغییر پارامترهای مختلف هیدرولیکی بصورت سیستماتیک انجام شد و تاثیر هر یک از پارامترها بر ابعاد حفره آب شستگی بررسی شد. بر این اساس سه مقدار دبی، دو مقدار عمق پایاب و سه زاویه تقاطع گوناگون استفاده شد. نتایج نشان می دهد که در عمق پایاب کم آب شستگی جتهای متقاطع در تمامی زوایای تقاطع بیشتر از آب شستگی جت منفرد می باشد. در زاویه تقاطع 110 درجه در شرایط عمق پایاب کم آب شستگی بیشتری حتی نسبت به زاویه تقاطع 30 درجه ایجاد شد. همچنین مشاهده شد در زوایای تقاطع 70 و 110 درجه با کاهش عمق پایاب فرم آب شستگی بصورت نامتقارن می شود. افزایش عمق پایاب باعث افزایش عمق آب شستگی در زاویه تقاطع 30 درجه شد. بر این اساس معلوم شد استفاده از جت های متقاطع تنها در برخی از شرایط هیدرولیکی موثر و مفید است.