شبیه سازی اثرات افزایش قیمت لبنیات بر رفتار مصرفی گروه های مختلف درآمدی: رویکرد مدلسازی مبتنی برعامل

تورم و بی ثباتی قیمت مواد غذایی بیش از همه، گروه های کم درآمد را تحت تاثیر قرارداده و سبب حذف اقلام غذایی ضروری در مصرف غذای خانوارهای این گروه های درآمدی می شود. کیفیت تغذیه، خانوارها را تحت تاثیر قرارداده و نیازهای رشد و سلامت گروه های محروم جامعه را با مخاطراتی جدی مواجه می نماید. در این میان، لبنیات نقش مهمی در رشد و سلامت افراد ایفا می کند و از این رو، از منظر سیاستگذاری های رفاهی، عنوان یک عامل حیاتی و مهم مورد توجه بوده است.

شبیه سازی مبتنی بر عامل، به عنوان یک رویکرد پیشرفته پیش بینی، با در نظرگرفتن عامل های ناهمگن امکان بررسی تاثیر سیاست ها بر رفتار مصرف کنندگان و الگوی مخارج آنان را فراهم می کند. در این مطالعه، ابتدا کشش قیمتی لبنیات با استفاده از رویکرد سیستم تقاضای تقریبا ایده آل (AIDS) محاسبه و سپس شبیه سازی اثرات افزایش قیمت لبنیات بر رفتار خانوارها، در محیط نرم افزار Netlogo6 انجام می شود.

نتایج شبیه سازی اثرات افزایش قیمت لبنیات بر رفتار مصرفی خانوارها نشان می دهد درصد خانوارهای مصرف کننده لبنیات در بیستک های مختلف، به طرز محسوسی کاهش یافته است، این کاهش به طور نامتقارن بین گروه های مختلف مشاهده می شود؛ به نحوی که بیستک اول، دوم و سوم کاهش بیشتری را تجربه کرده اند. بیستک پنجم کماکان بالاترین میزان از کل هزینه پرداختی را داشته و اثرات افزایش قیمت لبنیات تقریبا موجب به صفر رسیدن مخارج بیستک اول برای لبنیات شده است.

با توجه به اینکه افزایش قیمت محصولات لبنی سبب کاهش مصرف این کالا در سبد غذایی می شود، پیشنهاد می شود، سیاست های متنوع حمایتی در بخش مصرف و تولید محصولات لبنی اتخاذ شود تا سرانه پایین مصرف لبنیات اصلاح و افزایش یابد.