جایگاه و نقش مکتب‎خانه های سنتی در فرهنگ اسلامی شیعیان افغانستان

یکی از نظام های مهم اجتماعی که در فرهنگ مردم اثرگزار است، نظام آموزشی است که علاوه بر انتقال میراث فرهنگی گذشته به نسل آینده، تغییرات مطلوبی را در شناخت، نگرش و در نهایت رفتار انسان ایجاد می کند. اولین نظام آموزشی بعد از ظهور اسلام در افغانستان، مکتب خانه های سنتی بودند که توسط عالمان دینی در مکانهای خاص مانند مساجد، حسینیه ها، منازل شخصی بر گزار می گردیدند، و به کودکان آموزش می دادند که بیشتر شامل قرآن کریم، بیان احکام و سواد خواندن و نوشتن می شد. براین اساس، مساله پژوهش پیش رو عبارت است از بررسی جایگاه و نقش مکتب خانه های سنتی در فرهنگ اسلامی شیعیان افغانستان. این مقاله با بهره بری از منابع تاریخی و بایسته‎های روش تاریخ پژوهی و نیز پژوهش پیمایشی از طریق مصاحبه با افراد کارشناس و خبره به این سوال پاسخ داده است که جایگاه و نقش مکتب خانه های سنتی در فرهنگ اسلامی شیعیان افغانستان چگونه بوده است؟ این تحقیق با بهره بری از منابع مکتوب و احیانا مصاحبه با افراد خبره در مقام گردآوری و روش تحلیلی- توصیفی در مقام داوری به سامان می‎رسد. به نظر می رسد که مکتب خانه های سنتی در فرهنگ اسلامی شیعیان افغانستان دارای نقش و جایگاهی خاص است.